1.0 PENGENALAN
Corak pemerintahan di China mengalami pelbagai perubahan kesan daripada
ideologi yang diperjuangkan oleh pemerintah. Kegagalan Dr. Sun Yat-sen meneruskan
revolusinya telah menyebabkan berlakunya tempoh ketidakstabilan dalam aspek
pemerintahan di China. Banyak wilayah mengisytiharkan kemerdekaan melalui
Revolusi 1911 daripada kerajaan Ch’ing, dan telah menggugat kedudukan mereka
yang menyaksikan Yuan Shih-kai dilantik untuk mengetuai tentera darat dan
tentera laut bagi menghapuskan Revolusi 1911. Kempen ketenteraan yang
dilaksanakan oleh Yuan Shih-kai mencapai
kemajuan yang menggalakkan dan mendorong pelantikan beliau sebagai presiden
baru. Pelantikan beliau juga menandakan bermulanya era baru dengan tertubuhnya
Republik China. Sepanjang pemerintahan beliau, pemerintahan yang diamalkan
adalah bersifat autokrasi dan selepas kematiannya pada 6 Jun 1916 menyebabkan
tidak ada individu yang mengambil tempatnya sebagai pemimpin yang berkuasa di
China kerana tidak mahu China berada dalam suasana kekacauan serta perpecahan.
Peking masih lagi dianggap sebagai kerajaan pusat Republik China tetapi
tidak mempunyai kuasa untuk mengawal wilayah-wilayahnya dan ia mendorong
kebangkitan zaman panglima perang atau warlord yang menguasai China pada tahun
1916 hingga 1927. Keadaan politik menjadi kacau bilau kerana jeneral-jeneral
dan gabenor wilayah (warlord) saling berperang antara satu sama lain untuk
mendapatkan kekuasaan. Panglima perang tersebut menganggap diri mereka sebagai
nasionalis atau pejuang negara, dan secara umumnya setiap daripada mereka
menguasai wilayah berbeza bagi mengelakkan salah faham dialek serta
menggalakkan kecenderungan serantau. Panglima perang juga bebas memungut cukai
di kawasan takluknya yang lebih menumpukan usaha untuk menguatkan lagi
kekuasaan mereka. Setiap warlord mempunyai keperibadian yang kuat serta
memiliki pegawai-pegawai penyokong dan satu pasukan tentera sendiri. Keteguhan seseorang
warlord turut bergantung kepada sokongan dan bantuan daripada pemimpin-pemimpin
tentera yang lain termasuklah dari negara asing. Oleh itu, dapatlah dirumuskan
bahawa hanya beberapa panglima perang sahaja yang terlibat dalam pergolakan
politik kerana mereka mempunyai penyokong yang ramai dan sokongan yang diterima
turut melibatkan daripada panglima perang yang kurang popular.
Peluasan kuasa oleh panglima perang bermula selepas pengganti Yuan
Shih-kai iaitu Li Yuan Hung tidak mampu mentadbir China dengan baik dan
menyebabkan beliau senang dimanipulasi oleh pemimpin-pemimpin tentera. Secara
umumnya, panglima perang terdiri daripada pelbagai puak dan wilayah di China di
mana kebanyakan daripada mereka muncul dari bahagian utara dan selatan China. Antara
puak yang paling kuat dan berpengaruh ialah puak Fengtian, Chili, Anhwei dan
panglima perang mereka terdiri daripada bekas jeneral tentera Peiyang yang
memerintah kawasan tertentu dengan kuasa autonomi. Era panglima perang
terbahagi kepada dua peringkat iaitu sebelum tahun 1920 dan selepas tahun 1920.
Pada tahun sebelum 1920, golongan panglima perang berada dalam kedudukan yang
kuat manakala kerajaan pusat dalam keadaan lemah. Tuan Chi-jui yang merupakan
Perdana Menteri semasa China di bawah pimpinan Li Yuan Hung memerintah kumpulan
Anhwei dan pengikutnya telah mendominasi kerajaan pusat sehingga menyebabkan Li
Yuan Hung disingkir menjadi presiden pada 1917 dan digantikan dengan Feng
Yu-Hsiang.
Pada tahun 1920, Tuan Chi-jui memimpin tentera Anhwei berperang dengan
kumpulan Chili pimpinan Wu Pei-fu iaitu bekas anak muridnya di Akademi
Ketenteraan Beiyang. Tentera Chili mendapat sokongan daripada kumpulan Fengtian
yang membawa kekalahan puak Anhwei. Namun demikian, berlaku peperangan di
antara Chili dan Fengtian pada tahun 1922 yang menyebelahi puak Chili apabila
Wu Pei-fu mendapat sokongan daripada Feng Yu-hsiang. Akhirnya, Feng Yu-Hsiang
pula merampas kuasa di Peking pada tahun 1924 mengakibatkan kumpulan Chili
menjadi lemah. Rentetan peristiwa berkenaan menggambarkan bahawa individu atau
kumpulan yang mempunyai pengaruh dan kekuatan akan dapat menguasai sesuatu
kawasan seperti yang berlaku kepada puak-puak panglima perang di China.
Terdapat pendapat daripada sarjana yang menyatakan bahawa sebanyak 140
peperangan telah berlaku antara tahun 1916 hingga tahun 1928. Secara
keseluruhannya, perbincangan ini akan memfokuskan tentang corak pemerintahan
yang berlaku dalam puak-puak utama di China yang merangkumi bahagian utara dan
selatan serta peristiwa penting yang berlaku semasa zaman panglima perang.
Fokus perbincangan akan turut mengetengahkan tentang signifikannya sesuatu
peristiwa semasa zaman berkenaan dan pengaruhnya terhadap setiap aspek.
2.0 WILAYAH FENGTIAN (CHANG TSO-LIN DI TIMUR
LAUT MANCHURIA)
Setelah
mengalami kegagalan dalam pelbagai peperangan, China telah berada dalam keadaan
tidak stabil akibat daripada pemberontakan dan pergerakan yang telah membawa
kepada perpecahan yang amat ketara di China. Kelemahan pihak kerajaan China telah
menyebabkan wilayah-wilayah jatuh ke tangan kumpulan-kumpulan tentera yang
bertindak secara bebas. Dengan kata lain, mereka adalah separa merdeka.
Sebenarnya, ketenteraan China merupakan satu kumpulan yang sangat lemah. Antara
sebabnya adalah mereka tidak berdisiplin, kurang tersusun dan tidak teratur.
Hal ini juga menyebabkan wilayah Liaoning dikuasai oleh Panglima Perang Chang
Tso-lin. Tempoh panglima perang Liaoning juga dikenali sebagai Fengtian,
gelaran ini digunakan untuk menutup bangsa Manchurian sebagai pemerintah di
bawah kuasa Chang Tso-lin. Ibu negeri Liaoning adalah Shenyang juga disebut
sebagai Mukden. Pada zaman panglima perang di Fengtian, tiga aspek utama iaitu
ekonomi, sosial dan politik telah membuktikan antara tahun 1916 sehingga tahun
1928 sebagai zaman panglima perang.
2.1 PENTADBIRAN
Selain
itu, dapat dilihat penguasaan panglima-panglima perang di wilayah-wilayah china
melalui aspek pentadbiran. Aspek pentadbiran amat penting dalam sesebuah negara
kerana aspek ini merupakan tunjang kepada pembentukan sesebuah negara. Aspek
pentadbiran di wilayah Fengtian telah mengalami perubahan pada zaman panglima
perang Chang Tso-lin. Pada zaman panglima perang ini, tiada sesiapa yang
mengawal penguasaan panglima-panglima perang ini, malah tiada satu pun undang-undang,
mahkamah atau hukuman bagi menghalang penguasaan mereka. Dalam hal ini, mereka
bebas berhubung dengan kuasa asing untuk meluaskan kuasa atau mempertahankan
wilayah mereka. Sebagai contoh, Chang Tso-lin pada tahun 1925 mendapat bantuan
nasihat daripada Jeneral Horvart dan W. Grave. Jeneral Horvart yang pernah
berkhidmat dalam pentadbiran Jalan Kerata Api China Timur, manakala Grave pula
bekas setiausaha kepada Kedutaan Tzar Rusia.
Bagi mengukuhkan kedudukan Manchurian,
Chang Tso-lin juga berhubung dengan pihak Jepun. Di sini kita dapat melihat
bahawa berlakunya perbezaan ideologi antara panglima perang dan Chang Tso-lin
merupakan seorang yang konservatif tanpa ideologi yang kuat dan seorang yang
pro-jepun. Pada tahun 1925, pemberontakan yang dicetuskan oleh Guo Songling
telah berlaku. Guo Songling telah mengarahkan tenteranya berarak di Shenyang.
Dalam peperangan ini, Chang Tso-lin telah meminta bantuan dari pihak Jepun.
Pihak Jepun telah membawa masuk bantuan untuk melindungi kepentingan mereka di
Manchurian. Akhirnya Chang Tso-lin berjaya menghapuskan pemberontakan tersebut
pada bulan Disember. Perhubungan antara panglima perang Chang Tso-lin dan pihak
Jepun telah mengukuhkan kedudukan Jepun tanpa diganggu gugat oleh kuasa asing
yang lain.
Perkembangan peperangan pada zaman ini
juga memperlihatkan bilangan tentera yang berkembang secara mendadak. Hal ini
sebenarnya sudah berlaku pada awal republik iaitu awal tahun 1920-an. Sebagai
contoh, pada musim panas tahun 1920, Chang Tso-lin cuba menawan ke utara China
untuk menjatuhkan Duan Qi-rui, dengan bantuan tentera akhirnya Chang Tso-lin
berjaya menyingkirkan Duan Qi-rui. Chang Tso-lin juga pernah bekerjasama dengan
sebilangan besar tentera tempatan untuk menghalang Manchurian jatuh ke dalam
keadaan yang huru-hara. Sekurang-kurangnya 1.5 bilion askar lelaki yang berkhidmat
dalam tentera formal bersenjata telah ditambah. Perubahan yang berlaku telah
membuktikan bahawa antara tahun 1916 sehingga tahun 1928 merupakan zaman
panglima perang di China.
2.2 EKONOMI
Pada
zaman panglima perang, wilayah kekuasaan Chang Tso-lin di timur laut China
iaitu Fengtian mempunyai mata wang sendiri yang dikenali sebagai Fengpiao.
Terdapat dua jenis Fengpiao iaitu Fengpiao kecil untuk urusan pembayaran gaji
dan urusan jual beli harian, manakala Fengpiao besar pula bagi urusan antara
bank dan para peniaga untuk pembayaran yang mempunyai jumlah besar. Pada awal
tahun 1920-an, Chang Tso-lin telah mewarisi kerajaan wilayah dengan sistem kewangan
yang lemah. Sebagai contoh, pada tahun 1917 Fengtian telah menghadapi sepuluh
pinjaman daripada konsortium yang dikawal oleh kuasa asing dan bank-bank
berjumlah lebih 12 juta yuan. Disebabkan kelemahan pihak kerajaan, panglima
perang Chang Tso-lin telah bangkit dan membetulkan keadaan yang huru-hara di
wilayah Fengtian. Namun dalam hal ini juga kita dapat melihat bahawa wilayah-wilayah
di China telah menghasilkan mata wang masing-masing sehingga menimbulkan
kekeliruan dalam sistem kewangan.
Selain itu, wilayah-wilayah telah
memulakan sistem cukai untuk diri mereka sendiri namun, mereka tidak bersedia
untuk menghantar wang sebagai modal bagi wilayah yang miskin. Sistem cukai yang
dikenakan ke atas petani ini adalah antara 20 peratus hingga 50 peratus. Mereka
juga dikenakan cukai tambahan selain menghadapi masalah membayar cukai lebih
awal daripada tarikh. Petani-petani yang terdesak untuk menyara hidup dan
keluarga mereka terpaksa meminjam dan dikenakan kadar bunga yang tinggi oleh
tuan-tuan tanah. Dalam hal ini, Wang Yongjiang iaitu ketua jabatan cukai yang
dilantik oleh Chang Tso-lin telah mengadakan beberapa kawalan yang baru untuk
membasmi masalah ini. Setelah mengetahui sistem cukai yang huru-hara dan
penyalahgunaan sistem cukai, Wang Yongjiang telah mengarahkan firma kerajaan
melakukan kajian terhadap masalah ini. Hal ini adalah bagi mengatasi masalah
kewangan dan pendapatan negara. Pada tahun 1918, hasil wilayah telah meningkat
secara berterusan dan pada tahun 1921, semua pinjaman yang tertunggak telah
dibayar balik sehingga berlakunya lebihan pendapatan.
Dalam aspek ekonomi juga, Jepun melihat Chang
Tso-lin sebagai seorang yang mampu memberi keuntungan kepada mereka pada masa hadapan
terutama di bahagian utara China. Pihak Jepun juga mempercayai bahawa panglima
perang Chang Tso-lin dapat mengadakan hubungan diplomatik dengan pihak Jepun
untuk membangunkan sumber, membina kereta api dan kilang-kilang, dan
menyelesaikan masalah-masalah golongan petani China. Hal ini bukan setakat
membawa kemajuan dalam ekonomi pihak Jepun malah pihak China juga dapat
berkembang dengan pesat. Walaupun berlakunya peperangan pada zaman ini, namun
ekonomi wilayah Fengtian bawah kuasa Chang Tso-lin masih dalam keadaan stabil.
Sebagai contoh, agensi-agensi Jepun dan pengusaha perniagaan swasta membuat
pelaburan modal yang besar kerana mereka ingin menjadikan Manchurian sebagai
sebuah kuasa ekonomi dan model kemodenan yang hebat.
Pada zaman panglima perang ini juga
dapat diliihat berlakunya masalah ketenteraan tempatan pada lewat tahun 1910-an
dan awal tahun 1920-an. Buktinya, beratus-ratus panglima perang telah bertindak
menguasai kawasan tidak kira sama ada wilayah besar atau wilayah kecil. Dengan
kata lain, mereka merupakan kumpulan yang cuba mengekalkan kekuasaan sendiri
tanpa dikawal oleh mana-mana pihak. Oleh hal yang demikian, peperangan antara
panglima perang berlaku tanpa berhenti untuk perebutan kuasa. Hal ini telah
menyebabkan pertumbuhan sektor perindustrian yang perlahan dan sektor pertanian
mula mengalami krisis yang berpanjangan. Disebabkan peperangan yang berlaku,
produk China telah kehilangan permintaan dan dimanipulasi oleh mata wang
antarabangsa pada tahun 1920-an.
Sistem panglima perang telah menyediakan
sejumlah peluang pekerjaan yang besar sama ada secara langsung iaitu sebagai
tentera atau tidak langsung iaitu dalam industri pembuatan dan perkhidmatan
yang disediakan kepada tentera. Kesan daripada peningkatan jumlah penduduk
tempatan, peluang pekerjaan tidak.begitu banyak namun peluang pekerjaan di
kilang-kilang yang baru adalah untuk wanita muda sahaja. Peluang pekerjaan
Manchurian yang dibawa oleh Jepun tidak terjejas oleh peperangan malah kekuatan
ekonomi ini membangun dengan pesat dan membawa peluang pekerjaan yang banyak.
Industri perkilangan baru juga dibuka untuk memenuhi permintaan domestik luar,
dan hal ini berjaya menyebabkan berlakunya eksport bagi negara China. Antara
salah satu industri yang paling berjaya adalah industri rokok. Hal ini demikian
kerana, permintaan yang tinggi terhadap rokok di China telah berlaku. Perubahan
yang berlaku telah membuktikan bahawa antara tahun 1916 sehingga tahun 1928
merupakan zaman panglima perang di China.
2.3 SOSIAL
Sebelum
melihat secara teliti dalam perubahan dan kepentingan bahagian sosial, usaha
yang dilakukan oleh pihak kerajaan menampakkan kelembapan untuk mewujudkan
demokrasi di China. Hal ini telah menyebabkan rakyat China mulai bosan dan
tindak-tanduk kerajaan China yang tidak bersungguh-sungguh melaksanakan
pembaharuan di China. Pada zaman panglima perang ini telah menunjukkan
kepentingan peperangan antara wilayah dalam aspek sosial. Hal ini telah
menyebabkan kehidupan rakyat sengasara kerana mereka ditindas tidak kira kaum
lelaki atau kaum perempuan. Pada april tahun 1919, permusuhan yang semakin teruk
telah berlaku antara Chang Tso-lin di Mukden dan pihak kerajaan Duan Qi-rui di
Peking. Hal ini demikian kerana perebutan kuasa untuk menguasai tentera barat
laut Mongolia, Xinjiang, Gansu, dan Shaanxi. Peperangan ini telah mengubah
kehidupan rakyat di China kerana penduduk tempatan diarah untuk berkhidmat
dengan pihak tentera panglima perang untuk tujuan mengangkut barang.
Rakyat juga menerima kesan buruk
daripada keganasan yang dilakukan oleh tentera panglima perang itu. Apabila
perang meletus, rakyat diculik dan kereta sorong dirampas untuk membantu
tentera panglima perang. Pada zaman panglima perang ini, golongan gadis telah
dilindungi oleh keluarga mereka secara terlindung. Kebanyakan mereka menjalani
kehidupan yang terkurung di dalam rumah. Hal ini demikian kerana, keadaan
peperangan yang huru-hara telah menyebabkan ibu bapa kepada golongan gadis
risau akan keselamatan mereka. Mereka hanya mampu terkurung dalam rumah dan
hanya melakukan aktiviti harian dalam kawasan rumah sahaja. Hal ini telah
membuktikan bahawa antara tahun 1916 sehingga tahun 1928 merupakan zaman
panglima perang di China.
3.0 WILAYAH ANHWEI
Wilayah Anhwei terdiri daripada kelompok Anhwei yang merupakan satu
kumpulan masyarakat di bahagian utara China dan salah satu puak yang paling
berpengaruh. Kumpulan ini diketuai oleh Tuan Chi-jui dan berjaya mengambil alih
tampuk pemerintahan di China sehingga awal tahun 1920-an. Kumpulan Anhwei
menguasai wilayah Anhwei, Shensi, Shantung, Chekiang, Fukien dan beberapa lagi
wilayah lain di China. Tuan Chi-jui yang merupakan pengasas kumpulan ini
memerintah dari tahun 1916 hingga tahun 1926. Beliau merupakan individu yang
bertanggungjawab dalam memeterai ‘Pinjaman Nishihara’ pada bulan Ogos 1918.
Terdapat sumber yang menyatakan bahawa pinjaman tersebut merupakan satu siri
pinjaman yang dibuat oleh Tuan Chi-jui kepada kerajaan Jepun dari bulan Januari
1917 hingga bulan September 1918. Ia tercetus apabila Tuan Chi-jui menghadapi
tentangan daripada pihak KMT pimpinan
Dr. Sun Yat-sen serta kerajaan baru di selatan dan meminta bantuan secara
rahsia daripada luar dengan alasan negeri China akan menghadapi peperangan.
Pada mulanya, beliau cuba mendapatkan bantuan daripada Amerika Syarikat tetapi
gagal kerana Amerika Syarikat terlibat dalam peperangan. Oleh kerana tidak
mempunyai jalan penyelesaian yang lain, akhirnya pinjaman telah dibuat daripada
Jepun di mana sebanyak 145 juta yen telah disalurkan kepada kerajaan China.
Kerajaan China menganggap pinjaman yang diberikan oleh bank-bank swasta
tersebut sebagai suatu usaha pelaburan untuk menggalakkan lagi pembangunan
negara mereka. Namun demikian, pihak Jepun mengambil peluang tersebut untuk
menyaingi kuasa-kuasa Barat lain yang turut ingin menguasai wilayah utara
China. Jepun telah meminta balasan terhadap pinjaman yang diberikan iaitu
menuntut wilayah Shandong yang merupakan bekas kawasan yang dipajak kepada
pihak Jerman selepas berlakunya Perang Candu 1 pada tahun 1839 hingga 1842.
Terdapat sebuah bandar di wilayah Shandong iaitu Qingdao yang merupakan sebuah
pelabuhan laut, pangkalan tentera laut dan pusat industri penting di China di
mana kawasan berkenaan telah menarik minat kuasa-kuasa luar. Jepun juga meminta
kawalan kereta api di Shandong diserahkan kepada mereka dan hak tambahan di
Manchuria daripada kerajaan Peking sebagai pertukaran kepada pinjaman yang
diberikan. Semasa tempoh pinjaman tersebut, timbul perselisihan di antara Tuan
Chi-jui dan Presiden Feng yang tidak bersetuju dengan cadangan Tuan Chi-jui
supaya menggunakan tindakan tentera ke atas kerajaan baru di selatan pimpinan
Sun Yat-sen.
Perselisihan di antara Tuan Chi-jui dan Presiden Feng mencapai kemuncak
semasa tempoh jawatan presiden tamat dan ia membawa kepada pelantikan Hsu
Shih-chiang sebagai presiden yang baru. Presiden Hsu telah disokong oleh
golongan Anfu iaitu gabungan masyarakat Anhwei dan Fukien yang ditubuhkan oleh
Tuan Chi-jui bagi mendapat sokongan yang lebih daripada orang ramai. Pada masa
yang sama Tuan Chi-jui telah meneruskan pinjaman dari Jepun dalam usaha beliau
untuk terus menguatkan kedudukan kewangan kerajaan China dan membina angkatan
tentera. Apabila pinjaman dan butiran perjanjian rahsia tersebut didedahkan, ia
telah menimbulkan rasa tidak puas hati dalam kalangan rakyat China kerana
tindakan yang dilakukan oleh Tuan Chi-jui dianggap sebagai menjual negeri China
kepada Jepun. Beliau telah digelar pengkhianat dan diserang oleh rakyat di mana
sebahagian daripada hak-hak yang diberikan kepada Jepun adalah lebih kurang
sama dengan kandungan Fasal 5 dalam ‘Tuntutan 21 Jepun’. Kerajaan China turut
gagal dalam permintaan mereka untuk menghapuskan tuntutan berkenaan kerana ia
dianggap ‘di luar persidangan damai’ semasa perjanjian damai Versailles di
Paris pada tahun 1919. Kesannya, wilayah Shandong telah menjadi milik Jepun dan
menyebabkan kedudukan kerajaan Peking terancam.
Peristiwa tesebut telah mendapat tentangan daripada golongan pelajar dan
intelektual yang membawa kepada tercetusnya Gerakan 4 Mei 1919. Keadaan ini
juga membuka lembaran baru dalam sejarah China kerana ia merupakan petanda
munculnya pergerakan komunis di China. Secara keseluruhannya, dapatlah
dikatakan bahawa tindakan yang dilakukan oleh Tuan Chi-jui telah memerangkap
kerajaan China dan membawa kejatuhan wilayah-wilayah penting kepada kuasa luar.
Keadaan ini mencerminkan usaha yang dilakukan oleh Tuan Chi-jui tanpa
memikirkan hak-hak rakyat semata-mata bagi mengukuhkan kekuasaan akhirnya telah
memakan diri beliau sendiri serta memberi kesan kepada kerajaannya. Pihak Jepun
yang pada awalnya seolah-olah dianggap membantu Peking dalam perang saudara
akhirnya mendapat pulangan yang lumayan melalui Pinjaman Nishihara yang
dimeterai.
Selepas berlakunya kegoyahan dalam pentadbiran di Peking, beberapa usaha
dan ekspedisi untuk menawan semula kawasan utara terutamanya Mongolia telah
dilakukan. Xu Shuzheng yang merupakan orang kanan kepada Tuan Chi-jui telah
mengetuai ekspedisi tersebut. Pada bulan Oktober tahun 1919, Xu mendapat
perintah untuk mengetuai pasukan Tentera Pertahanan di sempadan barat laut
China dan menyerang kawasan luar Mongolia yang baru sahaja mencapai
kemerdekaan. Pada 17 November, beliau memaksa kerajaan luar Mongolia supaya
menarik balik akuan autonomi serta membawa kembali Mongolia di bawah kekuasaan
kerajaan China. Selepas itu, berlaku perang Chili-Anhwei pada 14 hingga 23
Julai 1920 yang melibatkan kumpulan Anhwei dan pesaingnya iaitu kumpulan Chili
pimpinan Wu Pei-fu dan Cao Kun. Kedua-dua puak Anhwei dan Chili dahulunya
saling bekerjasama kerana mereka berasal daripada tentera Beiyang yang berkuasa
di China. Perpecahan di antara mereka bermula apabila terdapat percanggahan
dalam aspek strategi semasa mereka berusaha menghapuskan panglima perang di
selatan China. Tuan Chi-jui amat menggemari pendekatan peperangan di samping
menyatukan semua wilayah di China. Namun demikian, kumpulan Chili pula tidak
bersetuju dengan tindakan Tuan Chi-jui kerana mereka lebih suka menggunakan
cara rundingan untuk mempengaruhi panglima perang di selatan terutama melalui
sokongan kewangan dan politik.
Kumpulan Chili telah menganjurkan satu pakatan pemimpin tentera dengan
sokongan Zhang Zuolin daripada puak Fengtian untuk menentang puak Anhwei.
Walaupun tentera Tuan Chi-jui dilengkapi senjata yang canggih dan dilatih oleh
tentera Jepun, namun mereka menyerah kalah dengan mudah kepada kumpulan Chili
dan menamatkan perang saudara tersebut. Tuan Chi-jui melarikan diri ke Tianjin
untuk mencari penyelesaian dengan pihak Jepun dan menjadi tuan tanah pangsapuri
semasa di sana. Kesannya, kumpulan Anhwei mula menjadi lemah menyebabkan
terdapat beberapa ahli mereka menyertai kumpulan Chili dan Fengtian. Hanya
kawasan Zhejiang kekal menjadi jajahan takluk Anhwei walaupun akhirnya ia jatuh
pada tahun 1924. Kekalahan tersebut juga mengakibatkan kedudukan Xu Shuzheng di
Mongolia terjejas dan digantikan dengan Chen Yi seterusnya memberikan semula
kemerdekaan kepada kerajaan Mongolia pada tahun 1921. Walaupun menghadapai
kekalahan, kumpulan Anhui masih lagi kekal sebagai kuasa terkuat di utara. Perang
Chili-Fengtian Kedua yang berlaku pada tahun 1924 turut mempunyai kaitan dengan
kumpulan Anhwei walaupun kekuasaan mereka semakin pudar selepas kejatuhan Tuan
Chi-jui akibat kekalahan dalam perang Chili-Anhwei.
4.0 WILAYAH CHILI
Chili merupakan antara wilayah di bahagian utara
China yang wujud sejak daripada zaman Dinasti Ming (1368-1644) lagi. Namun,
wilayah ini telah dibubarkan pada tahun 1928 ketika era Republik China.
Perkataan Chili sebenarnya membawa erti directly
ruled ataupun terus memerintah, yang secara tidak langsungnya telah
dibuktikan di mana kawasan ini terus diperintah oleh kerajaan Imperial China.
Wilayah ini mula ditubuhkan semasa Dinasti Ming apabila ibu kota China pada
ketika itu terletak di Nanjing iaitu di sepanjang Sungai Yangtze. Chili
sebenarnya terbahagi kepada dua bahagian iaitu utara dan selatan. Bahagian
utara Chili terdiri daripada wilayah seperti Hebei, Henan, dan Shandong,
manakala bahagian selatan pula meliputi Jiangsu, dan Anhui. Umumnya, sekitar
tahun 1916 sehingga 1928 iaitu selepas kematian Yuan Shikai, wilayah Chili mula
terlibat dengan satu zaman yang dikenali sebagai zaman Panglima Perang. Antara
panglima yang terkenal di wilayah ini adalah seperti Wu Peifu, dan Feng Yuxiang.
Zaman Panglima Perang yang berlaku pada ketika ini telah menyaksikan
pertempuran di antara panglima bagi memperkukuhkan kepentingan mereka sehingga
membawa kepada campur tangan daripada kuasa asing.
Titik
tolak kepada pertempuran di antara panglima perang adalah apabila Yuan Shikai
meninggal dunia pada tahun 1916. Kematian beliau telah menyebabkan tentera
darat Beiyang telah berpecah kepada beberapa puak yang saling bermusuhan, dan
berjuang untuk ketuanan masing-masing. Antara puak-puak utama adalah seperti
Puak Anhwei yang dipimpim oleh Duan Qirui, Puak Fengtian oleh Zhang Zuolin, dan
Puak Chili sendiri yang diketuai oleh Feng Guozhang. Pada ketika ini, Wu Peifu
merupakan salah seorang daripada ahli puak Chili. Wu Peifu merupakan panglima
perang yang paling dihormati di antara panglima-panglima lain. Hal ini demikian
kerana, beliau adalah komander perang yang terbaik di China, dan tidak pernah
terlibat dengan rasuah. Konflik pertama yang berlaku ke atas Chili bermula
daripada Perang Perlindungan Perlembagaan pada tahun 1917 yang melibatkan Anhwei.
Puak Anhwei dilihat telah menguasai politik Beijing daripada tahun 1916
sehingga 1920. Walau bagaimanapun, mereka telah dipaksa untuk mengekalkan
hubungan dingin dengan Puak Chili demi menjamin kestabilan. Duan Qirui yang
memimpin Anhwei pada ketika itu dilihat sebagai seorang yang agresif dalam
menyelesaikan masalah. Buktinya, ketika dalam usaha untuk berurusan dengan
bahagian selatan yang sedang bergolak, Duan lebih memilik untuk menggunakan
cara kekerasan iaitu penaklukan. Tindakan ini adalah bercanggah dengan Feng
yang lebih kepada rundingan perdamaian.
Kepimpinan
Chili telah diganti oleh Cao Kun dengan sokongan Wu Peifu dan Sun Chuanfang
selepas kematian Feng pada tahun 1919. Keadaan lebih menjadi rumit apabila Wu
mengecam tindakan Duan yang bekerjasama dengan Jepun. Menurut Wu, Jepun hanya
ingin mengambil kesempatan di atas kesusahan yang dialami China demi
menggerakkan bala tenteranya, dan segala bentuk perjanjian yang dibuat bersama
mereka hanya akan memalukan China, seperti Perjanjian Pinjaman Nishihara. Ia
merupakan satu siri pinjaman yang dibuat oleh kerajaan Jepun terhadap Puak
Anhwei pimpinan Duan daripada Januari 1917 sehingga September 1918, dalam
pertukaran bagi konsesi hak dan wilayah di utara China. Kecaman ini telah
menyebabkan Duan bersedia untuk melancarkan serangan ke atas Puak Chili. Pada
masa yang sama, Cao dan Wu juga telah mengadakan satu pakatan yang besar
termasuk dengan semua musuh puak Anhwei. Selain itu, pertemuan dengan
wakil-wakil Tang Jiyao dan Lu Ronting yang merupakan panglima perang bagi Yunan
dan Guangxi di Hengyang. Pertemuan ini telah membawa kepada termeterainya “Raugh Draft of The National Salvation Alied
Army”, di samping membentuk perikatan Anti Puak Anhwei yang turut disertai
Zhang Zoulin dari Puak Fengtian. Pada ketika ini, Wu Peifu dilihat mempunyai
hubungan dan perlindungan yang sangat kukuh daripada British.
Akhirnya, pada Julai 1920
tercetuslah Perang Chili- Anhwei, di mana Chili diketuai Wu Peifu, dan Anhwei
dipimpin Duan Qirai. Kehebatan Wu dalam mengepalai pasukannya terserlah apabila
beliau berjaya merancang strategi walaupun pada mulanya nasib tidak menyebelahi
Chili. Wu telah bertindak berani dengan mengesan kedudukan musuh terlebih
dahulu sebelum melakukan serangan. Tindakan yang diambil ini telah menyebabkan
puak Chili mendapat kejayaan besar. Tentera Anhwei telah runtuh dalam masa
seminggu dan Duan Qirui telah melarikan diri ke Tianjin yang merupakan salah
satu wilayah milik Jepun. Kemenangan ini telah menyebabkan Wu mula dikenali
sebagai pakar perancang strategi peperangan terbaik di China pada ketika itu.
Pihak barat iaitu British dan Amerika Syarikat turut menerima tempias daripada
kejayaan ini. Hal ini demikian kerana, mereka mula melihat Wu sebagai pelindung
kepada kepentingan mereka di Lembah Yangtze dan Timur China. Keadaan ini secara
tidak langsung akan dapat mengukuhkan kedudukan mereka di kawasan tersebut.
Pada tahun 1919, kuasa barat dilihat
tidak berminat untuk melawan Jepun yang cuba campuri urusan di China
ekoran mereka telahpun mempunyai wilayah ataupun tanah pegangan sendiri.
Menurut Nathaniel Peffer yang merupakan seorang penulis Amerika, perwatakan Wu
adalah sama dengan Jeneral British yang pernah menyelamatkan China daripada
Pemberontakan Taiping pada tahun 1860. Menurut beliau,
He received
me in cotton gown in a rough office with ordinary wooden chairs, a cheap wooden
table and bare, unplastered walls, and privates came and went without ceremony.
Between his quarters and those of his lieutenants there was no mark of
distinction. Between his clothes and those of a moderately successful
lantern-shop proprietor the distinction would be all in the shopkeepers favour.
Tall, thin and somewhat bowed, with the face and manner of a student, he, like
Zhang Zuolin, looks more the esthete than the warrior. But unlike Zhang Zuolin,
he really is scholar, if not an esthete.
Selain itu, kemenangan ini juga
telah membawa kepada perkongsian kuasa di antara Chili dan Fengtian. Namun,
Zhang Zuolin yang merupakan panglima Fengtian dilihat agak kurang selesa dengan
pendirian tegas Wu yang anti- Jepun. Buktinya, Wu telah bertindak mengecam
untuk menganggu persetujuan yang telah dicapai antara Jepun dengan Zhang
Zuolin. Persetujuan ini sebenarnya dalam usaha untuk mengukuhkan kedudukan
Zhang di Manchuria. Tindakan Wu dan Zhang ini secara tidak langsung telah
menyebabkan gabungan ini musnah, dan ditambah dengan masalah lain, sehingga
membawa kepada Perang Chili-Fengtian I. Konflik ini berlaku pada tahun 1922
dalam usaha untuk merebut kawalan ke atas Beijing. Pada mulanya, puak Fengtian
telah bertindak menggantikan Perdana Menteri Jin Yunpeng dengan Liang Shiyi
tanpa kebenaran rakan kongsi mereka iaitu puak Chili. Pada 25 Disember 1921,
kabinet di bawah pimpinan Liang Shiyi telah ditubuhkan dengan sokongan kuat daripada
Zhang Zoulin. Kabinet ini bertindak memberi pengampunan kepada enam bekas
anggota kabinet daripada puak Anhwei. Tindakan ini telah mendapat tentangan
hebat daripada Chili, namun tidak dilayan oleh Fengtian. Di samping itu,
kabinet juga enggan untuk memberikan tiga juta dollar kepada puak Chili sebagai
belanjawan tentera seperti yang telah dijanjikan sebelum ini.
Akhirnya, Perang Chili- Fengtian
I telah meletus pada bulan April sehinggaMei 1922 di bahagian selatan Beijing
dan Tianjun. Tentera Chili pada mulanya menghadapi sedikit masalah ekoran
tentera Fengtian yang mempunyai kelengkapan yang serba lengkap. Walau
bagaimanapun, dengan bantuan dan sokongan daripada pihak British, Feng Yuxiang,
di samping pimpinan hebat Wu Peifu, Chili sekali lagi berjaya memperolehi
kemenangan. Pihak British telah berjaya mempengaruhi puak Chili yang konsul
British di Luanzhou boleh membuat satu rundingan damai untuk tamatkan
permusuhan. Konsul British telah memberi cadangan kepada Zhang Zoulin yang
British akan mengarahkan tentera mereka di Shanhaiguan, dan tentera Chili
sendiri akan berhenti daripada mengejar mereka. Maka, pada 18 Jun 1922 wakil
daripada kedua-dua belah pihak telah menandatangani satu perjanjian damai di
atas kapal perang British yang berlabuh di luar pantai Qinghuangdao. Kemenangan
ini telah menyebabkan Manchuria mula bebas daripada cengkaman Fengtian, Chili
berjaya mengawal Beijing sepenuhnya, dan bahagian selatan pula telah
dibahagikan kepada laksamana-laksaman dan saki baki puak Anhwei, serta
Kuomingtang Sun Yat Sen.
Kejayaan Wu dalam Perang
Chili-Fengtian I telah menjadikan beliau lebih terkenal dan mahsyur daripada
mentornya sendiri iaitu Cao Kun. Wu pada ketika itu boleh dikatakan berjaya
megawal keseluruhan Sungai Kuning, dan Yangtze. Malah, kuasa politiknya juga
telah berkembang sehingga ke Fujian dan Guangdong. Tambahan lagi, kemenangan
ini juga memberi jaminan kepada kedudukan British dan Amerika di Shanghai, dan
Peking. Wu Peifu dilihat berjaya mengekalkan popularitinya adalah ekoran
daripada sikap permusuhannya terhadap Jepun yang berterusan. Pada 1922, satu
konferen telah diadakan di Washington antara kuasa maritime barat dengan China,
dan Jepun. Konferen ini dilihat telah berjaya memberi tekanan kepada pihak
Jepun untuk mengeluarkan tentera mereka daripada Shandong. Tindakan ini secara
tidak langsung telah menyebabkan kuasa barat semakin kurang persaingan di
China, di samping Chili pula boleh mengukuhkan kedudukan mereka ekoran sokongan
Jepun terhadap Fengtian pimpinan Zhang Zuolin yang semakin berkurangan.
Beijing yang berada di bawah
pimpinan Wu Peifu, disertai dengan sokongan British dan Amerika Syarikat
dilihat semakin teguh. Li Yuanhong yang sebelum ini merupakan presiden sebelum
ini telah dipanggil semula untuk mengisi jawatan tersebut, dan bagi anggota
kabinet akan ditapis oleh Wu terlebih dahulu. Walaupun Beijing dilihat teguh
dan aman, namun berlaku juga beberapa krisis di dalamnya. Antaranya, Wu cuba
untuk menghalang Cao daripada memegang jawatan sebagai presiden tetapi gagal.
Cao telah bertindak menggulingkan kabinet dan mempersoalkan kebolehpercayaan
Li. Cao telah menghabiskan masa beberapa bulan berkempen untuk jawatan
presiden, di samping mengisytiharkan yang beliau akan membayar sebanyak lima
ribu dollar kepada mana-mana ahli parlimen yang menyokong. Walaupun tindakan
ini mendapat tentangan hebat daripada penduduk, namun ia tidak menghalang Cao
daripada dipilih sebagai presiden pada bulan Oktober 1923. Masalah yang berlaku
di antara Cao dan Wu ini tidaklah membawa kepada kemusnahan Chili. Namun,
krisis lain yang berlaku di selatan telah memberi kesan yang amat besar kepada
Chili, dan sekali lagi melibatkan Fengtian.
Krisis ini berlaku di bandar
Shanghai yang merupakan bandar terbesar China, dan menjadi pusat kekuatan
negara. Bandar ini adalah sebahagian daripada wilayah Jiangsu, dan berada di
bawah kawalan Chili. Namun, ia sebenarnya ditadbir oleh Zhejiang yang merupakan
ahli puak Anhwei. Masalah mula timbul apabila puak Chili bertindak menuntut
kembali Shanghai, tetapi Anhwei enggan berbuat demikian. Keadaan ini telah
membawa kepada permusuhan di antara Chili dan Anhwei. Zhang Zoulin di
Manchuria, dan Sun Yat Sen di Guangdong yang mengetahui perkara ini terus
mengisytiharkan sokongan mereka kepada puak Anhwei dan bersiap sedia untuk berperang.
Wu telah bertindak menghantar pegawai bawahan dan anak didiknya iaitu Sun
Chuanfang ke selatan untuk berurusan dengan puak Anhwei. Zhang Zoulin yang
begitu menyokong Anhwei sebenarnya mempunyai agenda lain di mana beliau ingin
membalas dendam di atas kekalahan mereka dalam Perang Chili-Fengtian I.
Akhirnya, Perang Chili- Fengtian II telah berlaku pada Oktober 1924 di kawasan
berhampiran Tianjun. Fengtian pada ketika ini berada di Manchuria mendapat
sokongan penuh daripada Jepun, manakala Chili yang mengawal Beijing pula
disokong oleh Anglo-Amerika, London dan Washington. Sebenarnya, tindakan kuasa
barat yang memberi sokongan ini adalah kerana mereka ingin menjaga kepentingan
perniagaan di China.
Ramai yang berpendapat dan
menjangka bahawa Chili di bawah pimpinan Wu Peifu bakal mendapat kejayaan besar
seperti sebelumnya. Hal ini demikian kerana, Wu dilihat memiliki laksamana yang
terbaik di China, dan beliau sendiri sudah biasa bertempur dengan Zhang Zoulin.
Ahli falsafah menyatakan yang Wu “own the
world’s largest diamond”. Ratusan ribu lelaki telah berjuang dalam
pertempuran antara tentera Fengtian dan Chili. Walau bagaimanapun, ketika dalam
peperangan salah satu sekutu Wu iaitu Feng Yuxiang telah bertindak meninggalkan
baris hadapan. Feng Yuxiang dikenal sebagai salah satu panglima daripada puak
Chili. Beliau diberi gelaran sebagai jeneral Kristian dan jeneral pengkhiatan.
Hal ini demikian kerana, beliau merupakan seorang yang amat taksub kepada
ajaran Kristian, dan banyak kali melakukan pengkhiatan. Tindakan beliau
meninggalkan barisan hadapan dan berarak ke Peking adalah dengan alasan
berlakunya rampaan kuasa di sana, di mana rejim lama telah ditumbangkan, dan
kerajaan baru telah diisytiharkan. Namun, sebenarnya Feng telah bersekongkol
dengan Fengtian dan pihak Jepun telah memberi rasuah sebanyak dua juta yen
kepada beliau. Keadaan ini telah membuktikan yang Feng merupakan seorang
jeneral pengkhianat.
Pengunduran Feng Yuxiang daripada
barisan hadapan ini telah menyebabkan kesemua strategi yang telah dirangka Wu
berantakan. Tentera Wu dilihat semakin lemah ekoran daripada pengkhianatan
Feng, berpecah, dan melarikan diri. Akhirnya, puak Chili telah dikalahkan, dan
Wu sendiri telah melarikan diri dengan kapal bersama beberapa anak buahnya.
Kekalahan ini telah menyebabkan China telah dibahagikan kepada beberapa
bahagian, di mana Kuomintang menguasai selatan, dan timur China, manakala
Yangtze di bawah panglima Sun Chuanfang. Selain itu, perang ini juga telah
menjadikan Chili kehilangan semua wilayah utara mereka kepada Zhang Zoulin dan
Feng Yuxiang. Duan dilihat telah memberikan Shandong yang merupakan wilayah
terakhir puak Anhwei kepada Zhang sebagai tanda perikatan. Kekalahan ini juga
telah membawa kepada terbentuknya kerajaan sementara dengan Duan Qirui telah
menjadi boneka bagi mengimbangi kepentingan Feng dan Zhang. Sun Yat Sen pula
telah dijemput ke utara untuk berbincang mengenai penyatuan, tetapi gagal
kerana beliau meninggal akibat kanser.
Walaupun Feng dan Zhang pada
mulanya dilihat saling berkongsi kuasa, namun timbul pula masalah ekoran
daripada perbezaan fahaman dalam kalangan mereka. Buktinya, Feng begitu taksub
dengan Kristiannya, manakala Zhang pula lebih kepada Jepun. Keadaan ini telah
menyebabkan mereka mula bermusuhan, dan berusaha mendapatkan Chili untuk dibuat
sekutu. Pada bulan November 1925, Chili mula menunjukkan sokongannya kepada
Zhang. Feng pula dilihat telah menyebelahi Pemberontakan Guo Songling yang
akhirnya membawa kepada perang anti-Fengtian pada bulan Apri 1926. Keadaan ini
secara tidak langsung menyebabkan kerajaan sementara yang dibentuk musnah.
Umumnya, perang pada tahun 1924 ini telah memberi kesan yang mendalam
berbanding perang sebelumnya. Hal ini demikian kerana, kerajaan Beijing menjadi
muflis dan orang-orang China mula melihat KMT dan pihak Komunis sebagai
pemimpin baru mereka. Tambahan lagi, mereka juga telah bertindak memperkecilkan
dan menentang pemimpin utara. Pada masa yang sama, KMT dan Komunis telah
bersekutu dengan First United Front yang dikawal wilayah Guangdong, dan
disokong Soviet.
5.0 WILAYAH SELATAN
Situasi di selatan pula jauh bezanya dengan apa yang berlaku di utara
China. Wilayah Kwangsi pada awalnya diperintah oleh Lu Ronting yang merupakan
gabenor di Kwangsi sejak 1912 lagi. Beliau telah memindahkan ibu kota wilayah
dari Guilin ke Nanjing dan menyusun semula sistem ketenteraan, pentadbiran dan
kuasa ekonomi dengan caranya sendiri. Pada tahun 1916, beliau telah
mengisytiharkan kebebasan Kwangsi daripada Yuan Shikai dan telah mengetuai
angkatan tenteranya menduduki Hunan dan juga Kwangtung. Beliau juga dilantik
sebagai Pesuruhjaya Pengawasan untuk Kwangtung dan juga Kwangsi dalam erti kata
lain menguasai bandar Canton. Dalam masa yang sama, Sun Yat Sen cuba untuk
menjadikan dirinya ketua kerajaan Republik di Guangzhou, tetapi beliau tidak
mempunyai tenteranya sendiri. Kekurangan bilangan tentera daripada rakyat
tempatan kerana mereka kerap ditindas oleh pihak berkuasa. Oleh yang demikian,
kuasa Sun bergantung kepada panglima perang Kwantung dan juga Kwangsi iaitu Lu
Ronting.
Pada tahun 1917, Sun Yat Sen
telah menubuhkan kerajaan di selatan China dengan melantik dirinya sendiri
sebagai general yang berpusat di Canton. Walaupun Lu menerima kedatangan Sun
Yat San di Canton, tetapi beliau tidak merestui supaya China disatukan menjadi
negara Republik. Hal ini demikian kerana, perbezaan ideologi telah berlaku
antara mereka. Sun Yat Sen bersama-sama Wang Ching-wei dan Hu Han-min mula
membentuk tentera Kwantung dengan melantik Chen Chiung-ming sebagai komander
tentera. Untuk beberapa tahun berikutnya, Kwangsi dan Kwangtung sering kali
terlibat dengan peperangan dan juga saling menduduki wilayah antara satu sama
lain. Peperangan yang dimaksudkan ialah Perang Yui Gui pertama dan juga kedua
atau perang Kwantung -Kwangsi.
Perang Yue Gui pertama berlaku
antara parti revolusi China dan juga Lu Ronting yang mana Chen Jiongming telah
mendorong Sun untuk menentang Lu dan juga panglima perang yang lain. Chen
Jiongming merupakan gabenor ketenteraan Kwantung dan sangat menyebelahi Sun Yat
Sen. Lu Ronting tidak bersetuju dengan tindakan Sun Yat Sen yang mahukan supaya
China disatukan menjadi negara Republik. Semasa Pergerakan Perlindungan
Perlembagaan dilancarkan pada 1918, Lu telah mengawal ketenteraan kerajaan di
Guangzhou dan telah melucutkan Sun Yat Sen daripada menjadi ketua. Sun Yat Sen
melarikan diri ke Shanghai dan disana beliau telah melibatkan diri dalam
penulisan dan mula merancang pembentukkan semula kepimpinannya. Oleh yang
demikian, Chen telah membantu Sun menentang Lu dalam perang ini dan berjaya
menghalau panglima perang Kwangsi keluar dari Kwantung. Chen dan Sun berjaya
merampas Canton dari puak Kwangsi seterusnya menubuhkan kerajaan di Canton.
Peperangan ini berterusan pada 1921 dan
Sun Yat Sen mengetuai tentera wilayah Kwantung, Yunnan, Guizhou dan Kiangsi
bertindak untuk membalas dendam terhadap Lu Ronting serta cuba untuk menyerbu
masuk ke bandar Nanjing dan Guilin. Ekoran kejadian itu, Lu Ronting telah
melarikan diri ke Shanghai dan pulang
semula ke Kwangsi beberapa tahun kemudian sebagai Superitenden Perhubungan
Ketenteraan di Kwangsi dengan bantuan Wu Peifu dan kumpulan Chili.
Walaupun Lu kembali semula ke
Kwangsi, tetapi beliau tidak dapat untuk meluaskan pengaruhya lagi semenjak
Kwangsi berpecah. Wilayah Kwangsi telah diambil alih oleh Li Zongren dan
rakannya iaitu Bai Zhongxi pada 1924 dan
memulihkan ketenteraman di Kwangsi. Keadaan di Kwangsi semakin baik dengan
tertubuhnya sebuah universti Kwangsi
Penggantian Li Zongren sebagai panglima perang di Kwangsi adalah
rentetan daripada pembubaran tentera Lu Ronting yang telah menyebabkan berlaku
peningkatan masalah jenayah di Kwangsi dan akhirnya Lu telah digulingkan. Di
sini, kita dapat melihat masalah sosial di Kwangsi semakin meningkat sehingga
memberi kesan kepada sistem pemerintahan Lu. Pada tahun yang sama, Li Zongren
menduduki Nanning sementara wilayah tersebut telah dikepung oleh pemberontak di
Guilin. Pada 1926, penasihat Soviet telah dihantar ke Kwangsi dan Li Zongren
telah meletakkan tenteranya di bawah Kuomintang. Sebelum ini, Borodin telah
dihantar untuk mentranformasikan parti Nasionalis Sun kepada pemerintahan cekap
dan juga organisasi ketenteraan.
Dari sini, kita dapat lihat
bahawa kumpulan baru Kwangsi yang diterajui oleh Li ini menyokong perjuangan
Sun Yat Sen berbanding kumpulan yang terdahulu. Pada 1926, Li dan rakannya
telah bersetuju untuk meletakkan tenteranya di bawah askar KMT. Penasihat
Soviet telah dihantar ke Kwangsi dan askar-askar Li dinamakan Kor Tentera yang
Ketujuh dan seterusnya terlibat dalam ekspedisi ke utara. Jika dilihat sebelum
ini, Sun Yat Sen telah mendapatkan bantuan dari Rusia dan Rusia telah
mengesyorkan kepada Sun Yat Sen supaya KMT bergabung dengan Parti Komunis Cina
(PKC). Sun Yat Sen bersetuju untuk mendapatkan khidmat Rusia atas alasan
kejayaan golongan komunis melancarkan ‘mass movement’ seperti gerakan 4 Mei
1919. Oleh yang demikian, Sun Yat Sen sekali lagi mendapatkan khidmat Rusia
dalam ketenteraan Li. Kelebihan kemasukan Rusia di China ini telah menguatkan
lagi kedudukan Sun Yat Sen di Canton. Penasihat Soviet iaitu Borodin dan
Blyukher berusaha memujuk Li Zongren supaya menyertai komunis tetapi Li enggan
kerana Li sangat setia terhadap Chiang Kai-Shek. Chiang Kai-Shek muncul selepas
kematian Sun Yat Sen pada 1925 dan sebenarnya Chiang sangsi dengan kerjasama
Rusia di China. Chiang telah melancarkan
satu serangan ke wilayah Kiangsi dengan tujuan untuk merampas Nanchang, Nanking
dan Shanghai. Sebagai tindakan protes ke atas Rusia, Li membuat keputusan untuk
pergi ke utara Yangtze bagi menyokong Chiang berurusan dengan Panglima Perang
Nanking iaitu Sun Chuanfang yang merupakan ketua liga lima wilayah di timur
China.
Manakala, wilayah Yunan yang terletak di selatan China yang
diketui oleh panglima perang T’ing Chi-yao. Wilayah ini turut menguasai
bandar-bandar sekitarnya iaitu Guizhou dan Sichuan. Menjirani Guizhou dan
Sichuan terdapat wilayah yang didiami oleh golongan minoroti China iaitu kaum
Han. Wilayah Yunan ini banyak mendapat pengaruh Vietnam dan Burma dimana wilayah
turut mendapat pengaruh Perancis yang sedang mengembangkan pengaruhnya Vietnam
dan Burma. Paderi Perancis menjalankan usaha menyebarkan agama Kristian I
kawasan selatan China terutamanya di Tonkin, dan menarik mereka memeluk Katolik
serta berusaha untuk memonopoli kekayaan
mineral terutamnya besi dan bijih timah di Yunan. Wilayah ini turut menentang
pemerintahan monarki Yuan Shi Kai yang dicetuskan oleh gabenor tentera Yunnan,
Cai E pada tahun 1915. bagi mengukuhkan
kedudukannya, Cai E menyerang dan menakluk Sichuan yang merupakan jalan untuk
ke tanah besar China dibantu gabenor Guizhou. Akhirnya, dengan beberapa siri
penentangan Yuan Shi Kai dapat dijatuhkan
dan Cai E dilantik sebagai gabenor jeneral di Yunnan dan gabenor di
Sichuan. Pada tahun 1916, Cai E ke Jepun untuk rawatan perubatan namun
meninggal dunia tidak lama selepas itu. Wilayah Yunnan kemudiannya di tadbir
oleh gabenor Guizhou iaitu Tang Ji Yao.
Pada lewat Julai 1917, Tang Ji
Yao mewakili wilayah Yunan dan Lu Rong ting mewakili Kwangsi menyertai Kerajaan
Perlindungan Berpelembagaan yang dicetuskan oleh Sun Yat Sen sebagai langkah
menentang penguasaan puak utara seperti panglima perang Wu Pei Fu. Penubuhan
parti ini dilakukan sejurus Sun Yat Sen pulang dari Jepun kerana mendapat berita
kematian Yuan Shi Kai. Pergerakan ini ditadbir di salah sebuah wilayah selatan
iaitu Guangzhou. Pada Ogos 25,seramai 100 orang ahli parlimen hadir ke
Guangzhou bagi menubuhkan kerajaaan tentera di Guangzhou bagi melindungi
perlembagaan sementara di selatan yang
dicadangkan oleh Sun Yat Sen. Pada September 1917, Tang Ji Yao dilantik sebagai
ketua dalam Perang Perlindungan Kebangsaan bagiwilayah Yunnan. Perang ini turut disertai oleh wilayah Kwangsi dan
juga golongan revolusi selatan lain dibawah pimpinan Sun Yat Sen.
Setelah penubuhan kerajaan
tentera di Guangzhou, puak selatan dan utara mengalami konfrontasi. Pihak
tentera Yunan dan Kwangsi memberi sepenuh sokongan terhadap gerakan yang
dijalankan Sun Yat Sen menentang puak utara. Namun pada tahun berikutnya,
tentera Yunnan di Guangzhou kurang memberi sokongan terhadap penubuhan tentera
Guandong oleh Sun Yat Sen dan hal ini menyebabkan tentera Sun Yat Sen mulai
lemah. Pada penghujung tahun 1917, Tang Ji Yao, Mo Rongxin dan Tang Shaoyi
membuat persidangan dan bersetuju melantik Feng Guozhang’s sebagai presiden dan
membentuk sebuah kerajaan bersatu. Pada tahun 1921, alhi parlimen berrhimpun
semula dan membatal kerajaan tentera
tetapi menubuhkan pula Majlis Kebangsaan bagi membentuk perlembagaan
kerajaan di selatan. Namun hal ini mendapat tentangan daripada Chen Jiongming
yang menganggap ini merupakan salah satu cubaan rampasan kuasa terhadap
puak-puak di selatan. Berikutan
penubuhan ini, Duan Qi rui menghantar angkatan tentera bagi memusnahkan pihak
kerajaan selatan di Guangzhou namun tidak berjaya. Maka, pada 22 November 1918,
Duan Qi Rui meletakkan jawatan.
Di selatan China ini, walaupun
mereka memberi sokongan kepada Sun Yat Sen namun, mereka tidak memberi sepenuh
kuasa bagi Sun Yat Sen memerintahkan perjalanan tentera. Pihak panglima perang
masih menguasai wilayah selatan dan hal ini menyebabkan cubaan Sun Yat Sen
untuk menggunakan gabungan puak selatan bagi menentang penyebaran kuasa di
utara. Namun akibat tekanan yang diberikan dari pihak utara yang cuba untuk
memusnahkan kerajaan di selatan menyebabkan panglima perang di selatan kembali
menyokog sepenuhnya perjuangan Sun Yat Sen. Pada 2 April 1921 pihak selatan
bergabung semula dengan Sun Yat Sen bagi menubuhkan kerajaan republik kedua dan Sun Yat Sen sendiri dilantik sebagai
presiden. Namun kerajaan selatan Guangzhou ini masih tidak mempunyai program
polisi asing yang tetap dan specific, malah
usaha-usaha untuk menentang puak
utara juga kurang dilaksanakan. Menyedari akan perkara ini, kerajaan
selatan pimpinan Sun Yat Sen memikirkan cara untuk mendapatkan nasihat dan
bantuan ketenteraan bagi membantu mereka membina angkatan ketenteraan moden
menentang puak utara dan usaha menyatukan China. Bagi mencapai tujuan
menyatukan China, Sun Yat Sen meminta bantuan dari Soviet Union pada January
1923 dan mula menerima bantuan ketenteraan daripada Soviet Comintern.
5.1 EKSPEDISI
KE UTARA
Pada September 1922, Sun Yat Sen buat kali pertama
bertemu dengan wakil Soviet Union iaitu Adolf Joffe disokong oleh panglima
perang di wilayah selatan. Dengan bantuan panglima ini, Sun Yat Sen berjaya
menakluk semula wilayah Canton dan menyingkirkan Ch’en Chung Ming. Kedudukan
rapuh Sun Yat Sen yang menerima ancaman daripada saki baki tentera Ch’en Chung
Ming dan terpaksa berdepan dengan ancaman dari utara di bawah Wu Pei Fu
menyebabkan beliau mencari bantuan dalam dan luar negara untuk mengukuhkan
kedudukannya dan membawa kebangkitan KMT pada tahun-tahun 1920 an dan 1930 an.
Dari tahun 1920 hingga tahun 1925, Sun Yat Sen bercita-cita untuk menguasai
semula politik di Beijing dan sebagai presiden untuk menyatukan dan
mententeramkan keadaan di China.
Dalam ekspedisi ke utara yang
tercetus pada 9 Julai 1926, tentera KMT dibahagikan kepada tujuh bahagian.
Tentera pertama di bawah pimpinan Chiang Kai-Shek seramai 20,000 orang manakala
selebihnya dibawah pimpinan jeneral KMT yang lain. Pada peringkat pertama Wu
Pei-fu menerima kejutan yang besar apabila tentera KMT berjaya mara ke
wilayahnya. Pada masa yang sama, beliau menerima kejutan pertama ekoran
tindakan Jeneral Tang Sheng-chih yang merupakan tenteranya menyertai tentera
KMT. Jeneral Kwangsi diberikan tugas untuk menyerang kedudukan Wu Pei-fu di
Hankow. Dalam ekspedisi ini, beliau telah berjaya menawan beberapa bandar penting
di tengah China seperti Changsha, Yoochow dan Tsunyang serta Wuhan. Kejatuhan
Wunchang pada September 1926 membawa kekalahan teruk kepada Wu Pei-fu. Beliau
telah berundur ke Sinyangchow dan cuba membuat pakatan dengan Sun Chuan-fang.
Sun Chuan-fang ternyata marah dengan kejatuhan Wunchang dan menolak pelawaan
KMT untuk bersatu. Penolakan ini menyebabkan tentera KMT terus mara dan
mengancam wilayahnya.
Dalam usaha untuk merampas
Nanking, askar-askar mereka telah membunuh beberapa orang asing dan sebahagian
daripada mereka dapat melarikan diri. Chiang Khai Shek, Li Zongren dan ketua
KMT yang lain dapat mengesan bahaya kuasa asing campurtangan jika hal ini
berlaku lagi dan sekiranya komunis bertapak di Wuhan, ini akan menimbulkan
masalah kekacauan di bandar-bandar besar. Ekoran daripada Pada 12 April 1927,
parti Kuomintang mula menyingkirkan semua komunis dalam partinya bermula di
Shanghai. Tindakan ini dilakukan oleh Chiang Kai-Shek dan mengarahkan puak
Wuhan supaya menghapus penasihat Soviet dan mengusir keluar komunis dari puak
tersebut. Perkara ini adalah disebabkan untuk melindungi KMT daripada ancaman
komunis. Pada ketika ini, komunis dituduh cuba untuk memusnahkan kedudukan KMT
di Canton. Hal ini memperlihatkan Chiang sangat meragui Rusia dan menganggap
kedatangan Rusia di China adalah untuk mengembangkan pengaruhnya.
Kedudukan tentera Fengtian
semakin sukar dengan meletusnya tentangan yang bertali arus daripada tentera
penyokong KMT. Kerajaan Nasionalis didirikan di Nanking manakala Chang Tso Ling
terpaksa berundur ke Mukden pada 4 Jun 1928 dan akhirnya ekspedisi ke utara
terhenti di Peking sahaja apabila tentera Yen Hsi-san berjaya menawan Peking
pada 8 Jun 1928 dan Tietsin pada 12 Jun 1928. Rumusnya, wilayah selatan ini
telah mendapat kerjasama daripada panglima perang dan juga pihak KMT. Ini
adalah disebabkan kerajaan KMT telah menubuhkan kerajaan di Canton dan
sama-sama bersaing dengan penglima perang tempatan untuk memperluaskan kuasa di
China terutama di utara.
6.0 KESIMPULAN
Secara keselruhannya, dapatlah disimpulkan bahawa perkembangan zaman
perang di China pada tahun 1916 hingga 1927 telah memberi kesan terhadap
struktur pemerintahan yang dilaksanakan. Sepanjang tempoh tersebut, peperangan
dan pertelingkahan membabitkan sesama wilayah telah berlaku dalam usaha
mengukuhkan kekuasaan masing-masing. Ia didorong dengan adanya
panglima-panglima perang yang berkuasa serta berpengaruh dalam memerintah
kawasan jajahan mereka. Panglima perang seperti Tuan Chi-jui, Zhang Zuolin, dan
Wu Pei-fu memainkan peranan penting dalam menggerakkan kawasan atau wilayah
kekuasaan mereka. Perang saudara yang berlaku semasa tempoh berkenaan turut
melibatkan campur tangan daripada pihak luar yang ingin mengambil peluang untuk
menguasai kawasan-kawasan penting di China. Terdapat panglima perang yang
terbunuh semasa zaman pemerintahan mereka dan ada juga yang melarikan diri
selepas kehilangan kuasa akibat perang saudara.
Peristiwa Ekspedisi Utara yang berlaku pada 9 Julai 1926 sebelum
berakhir pada penghujung 1928 telah menandakan bahawa tamatnya zaman panglima
perang yang telah membawa kepada penguasaan pergerakan komunis di China.
Panglima perang terakhir yang berkuasa iaitu Wu Pei-fu, Sun Chuan-fang, Zhang
Zongchang dan Zhang Zuolin di mana akhirnya mereka tumpas kepada tentangan yang
diberikan oleh pihak komunis. Oleh yang demikian, lenyaplah zaman kegemilangan
panglima perang selepas peristiwa tersebut yang
memberi kesan kepada pentadbiran kerajaan China.
No comments:
Post a Comment