PENGENALAN
Pensejarahan atau
historiografi bukanlah satu bidang yang baru dalam dunia intelektual, malahan
bidang ini telah dikaji dan ditulis oleh sejarawan Barat sejak abad ke-5
sebelum masihi (SM). Historiogarfi ialah merujuk kepada hasil pengkajian dan
penulisan sejarah. Ia tidak menekankan kepada pencatat sejarah sahaja, ia perlu
juga menerangkan pemikiran dan pengaruh zamannya, ke atas hasil penulisannya
tentang karya-karya lain yang bercorak sejarah semasa.
Pensejarahan Barat
dapat dibahagikan kepada tiga zaman iaitu zaman klasik, pertengahan dan moden.
Pensejarahan zaman klasik bermula pada abad ke-5 sebelum masihi, pada zaman
Yunani dan Rom. Sejarawan yang pertama dalam penulisan sejarah ialah Herootus
dan Thucydides.
Zaman pertengahan
juga dikenali sebagai zaman Gelap. Pada ketika itu, masyarakat Eropah telah
dikongkong oleh gereja yang mendomnasi pentadbiran kerajaan berdasarkan agama
dan mereka cuba
mempertahankan dogma-dogma tradisi tersebut. Terdapat banyak tulisan sejarah
berbentuk teologi atau falsafah keagamaan yang dihasilkan oleh paderi-paderi
kristian. Mereka menggunakan kitab Bible sebagai sumber rujukan utama. Tokoh
terkenal pada masa ini ialah St.
Augustine
Zaman moden pula
muncul pada abad ke-19. sejarawan pada masa ini mula melakukan penyelidikan
dengan menggunakan kaedah moden dan kemudiannya mengambil idea baru bagi
menyelesaiakan masalah-masalah mereka. Mereka telah membahagikan sejarah kepada
pelbagai bidang dan menekankan fakta-fakta serta bukti yang bersifat objektif,
Tokoh pada zaman ini ialah Leopord Von Ranke dan Karl Marx.[1]
HERODOTUS
BIODATA
Herodotus
dilahirkan kira-kira tahun 484 S.M di wilayah Halicarnassus iaitu Bodrum di Turki sekarang.
Beliau dikatakan berketurunan daripada keluarga berpengaruh di wilayah tersebut
tetapi disingkirkan oleh Lygdamis yang memerintah dengan kejam. Kemudian beliau
meninggalkan Halicarnassus
dan pergi ke usat perkembangan di negara Kota Athens. [2]
Dari Negara Kota Athens beliau mula mengembara dan mengumpul maklumat bagi
menulis bukunya yang terkenal iaitu Histories. Beliau dikenali sebagai Bapa
Sejarah dan Antropologi oleh pengkaji-pengkaji sejarah. Beliau meninggal dunia
pada tahun 424 S.M selepas meletusnya Perang Pelopenesia.
KARYA PENSEJARAHAN
Dalam karya pensejarahannnya dikatakan beliau telah
menghasilkan sembilan buah buku. Buku-buku ini telah disalin semula oleh
seorang penyalin yang membahagikannya kepada tiga bahagian besar. Bahagian
pertama daripada tiga bahagian besar mengenai pemerintah-pemerintah Cyrus,
Canbyses dan Kemahkotaan Darius di Parsi. [3]
Bahagian pertama ini boleh dibahagikan kepada tiga bahagian yang kecil pula.
Pertama, kebangkitan kejayaan-kejayaan empayar Parsi. Kedua, mengenai Eropah
dan peristiwa pertempuran antara Parsi dan Yunani dan ketiga, Yunani dan
kemenangannya ke atas Parsi. Manakala bahagian kedua daripada tiga besar ialah
mengenai tentang pemerintahan Yertes. [4]
Melalui karya inilah sejarah Perang Parsi yang berlaku pada tahun 478 S.M di
pertempuran Salamis .
Peperangan antara kedua-dua pihak
akhirnya dimenangi oleh tentera Athens .
Namun Herodotus percaya bahawa peperangan bermula disebabkan pemberontokan
pihak tentera Athens
terhadap pemerintahan empayar Parsi yang diperintah oleh Danius I, di samping
takdir Tuhan yang telah mengatur segala-galanya.
MOTIF PENULISAN
Berkaitan motif
penulisan pula, Herodotus telah mengusahakan pensejarahan itu secara
bersendirian. Baginya pensejarahan itu adalah suatu yang timbul dari minat
untuk membuat penyelidikan dan penulisan agar generasi akan datang tidak
melupakannya. Kajian-kajian ke atasnya yang antara lain menganggap keobjektifan
sikapnya dalam membicarakan perhubungan permusuhan, ataupun konflik berterusan,
di antara kedua negara yang berlainan peradaban itu.[5]
Menurut Stephen Usher, tiga motif yang nyata dalam mukadimah prasejarahnya
ialah pertama Herodotus berminat untuk mangabdikan catatan-catatan mengenai
tindakan-tindakan manusia, kedua ialah mengagungkan tindakan antara orang
Yunani mahupun orang biadap yakni Parsi dan ketiga ialah memenuhi minat
saintifik untuk mencari sebab berlaku pertelagahan yang berpanjangan di antara
kedua peradaban ternama yang berhampiran kedudukannya.[6]
KAEDAH PENULISAN
Dalam kaedah
penulisan yang digunakan, Herodotus telah mengembara bagi mandapatkan
sumber-sumbernya. Beliau mengembara bagi mendapatkan sumber-sumbernya. Beliau
mengembara ke Negara-negara luar yang terlibat dengan Perang Parsi
seperti Mesir , Syria , Mesopotamia, Scythia, Cyrene dan juga bekas medan-medan pertempuran
di antara Yunani dengan Parsi. Kaedah penyelidikan yang digunakan sedikit
sebanyak sudah mempunyai ciri-ciri kaedah yang dianggap saintifik dan sikap
yang agak kritis sumber-sumbernya. Khususnya sumber lisan, menguatkan lagi
kedudukannya sebagai sejarawan.[7]
Contohnya, beliau menyelidik dan mencari maklumat bertulis serta menemubual
daripada saksi-saksi yang terlibat dengan Perang Parsi. Beliau juga melihat
sendiri tempat berlakunya pertempuran I samping meninjau kehidupan dan
kebudayaan negara itu. Di samping itu, beliau menulis dan menceritakan hasil penyelidikan kepada
masyarakatnya yang gemar mendengar kisah-kisah peperangan, kepahlawanan,
kesakitan serta cerita-cerita dongeng. Pengaruh unsur sastera berupa puisi dan
penglipur lara yang wujud dalam karyannya kerana beliau terpengaruh dengan
karya Homer berupa epik ternama Iliad dan Odyssey. Beliau turut memasukkan
unsure ‘ketentuan’ dalam penulisan kerana menganggap bahawa dewa-dewi atau
Tuhan turut berperanan dalam proses pergerakan sejarah.
KELEMAHAN KARYA
Antara kelemahan
yang wujud dalam karya Herodotus ialah dari segi penyelidikan beliau
menampakkan beberapa kelemahan. Sungguhpun beliau dikatakan oleh J.B Bury telah
memperkenalkan prinsip kritikan dalam penyelidikan sejarah namun pengertian dan
amalannya tidaklah begitu mendalam. [8]
Misalnya beliau masih menerima sumber-sumber lisan yang berupa dogengan ataupun
khayalan bagi menerangkan sesuatu peristiwa walaupun secara peribadi ia tidak
mempercayainya.
Menurut J.C Bottom,
penulisan Herodotus “dipenuhi dengan data-data yang kerap menimbulkan
kesangsian, walaupun mengagumkan, tentang geogfari dan juga manusia daripada
zamannya, disulami dengan pelbagai kisah ngeri yang mustahil yang dipercayai.[9]
Beliau juga
dianggap sebagai pengarang ataupun “penglipur lara” yang telah mencetuskan
tradisi Homer, terutamanya daripada segi stail, jalan cerita, penggunaan bahasa
motif bagi menghiburkan hadirin dan pendengar. Atas alasan ini Herodatus dan
pensejarahannya telah menerima kritikan yang tajam oleh Thucydides yang
menganggapnya sebagai golongan ahli “logographoi”
( penglipur lara ) malah sebagai bapa pembohong.
Kesimpulannya,
Herodatus merupakan sejarawan pada zaman klasik yang juga dikenali sebagai bapa
sejarah. Namun secara amnya bukanlah bererti pensejarahannya itu tidak
mempunyai sebarang kelemahan yang ketara. Pensejarahan itu adalah merupakan
titik tolak kepada satu lambang pensejarahan tradisi Eropah yang penting untuk
pengkajian sumber sejarah pada masa kini.
THUCYDIDES
BIODATA
Thucydides telah
dilahirkan di antara tahun 470-460 SM, di Athens, daripada golongan orang yang
berada serta berpengaruh di kalangan ahli-ahli politik pada ketika itu.
Menjelang tahun 424 SM, ketika beliau berumur kira-kira 30 tahun, beliau telah
menyandang jawatan strategoes ataupun general dalam pasukan Athens . Pada ketika itu, Perang Teloponesia
itu baru sahaja bermula dan beliau diperintahkan memimpin sepasukan tentera
bagi mempertahankan Amphi polis, iaitu di bahagian timur laut negaranya. Tetapi
beliau telah gagal dalam melaksanakan tugas itu, lantas dihukum buang negeri.
Sesetengah sejarawan mengatakan bahawa beliau melarikan diri kerana malu.
Thucydides sebenarnya bercita-cita untuk menulis sejarah Perang Teloponesia
sebaik sahaja ia meletus kerana suatu peristiwa besar yang patut diabadikan.
Hukuman dibuang negeri yang dikenakan ke atasnya telah memberikan peluang untuk
belia menulis sejarah perang tersebut. Dalam pada itu, hasil perlombongan emas
dan perak kepunyaannya di Thrace
telah memberikan sumber kewangan yang mencukupi bagi menampung kehidupan dan
juga penyelidikannya. Beliau telah kembali semula ke Athens ,
selepas Athens dikalahkan oleh Sparta
pada tahun 404SM. Beliau telah meninggal dunia di Thrace pada 399SM.[10]
HASIL KARYA
Hasil karya, beliau telah menulis buku tentang Perang
Pelopponesia. Tulisan beliau telah merangkumi masa kira-kira dua puluh tahun.
Buku yang ditulisnya terdiri daripada 8 jilid. Jilid I, merupakan pengenalan,
manalaka 7 jilid yang lain adalah sejarah
peperangan tersebut sejak awal, hinggalah tahun 411SM. Jilid II,
menceritakan serangan Thebes terhadap Platea, wabak yang melanda di Athens,
pidato pengkebumian oleh Pricles dan kematiannya, dan serangan-serangan tentera
laut Athens dibawah pimpinan Pharmio. Jilid III,menceritakan tentang pemberontakan
Mytilene, Platea menyerah kalah, penghasutan di Coreyra, serangan Athens untuk pertama kali ke Sicily
dan gerakan-gerakan Athens
dibahagian barat laut. Jilid IV, memuatkan usaha-usaha dan cadangan pihak-pihak
Sparta untuk berdamai, tetapi telah ditolak oleh Athens, kejayaan Athens
menawan Tylos dan Sphacterian dan Pulau Cythera. Kejayaan Sparta dalam
pertempuran Delium dibahagian barat laut. Jilid V pula menceritakan gerakan
yang dibawa oleh Cleon membawa kematian dan termaktubnya perjanjian Micius dan
kejayaan Athens menawan Melos .
Jilid VI dan VII pula menceritakan keseluruhan ekspedisi ke Sicily . Manakala Jilid VIII, menceritakan
peperangan yang disambung semula, sehinggalah tahun 411SM apabila usahanya
terhenti secara tba-tiba. [11]
Pemberhentiannya dengan tiba-tiba itu menimbulkan tanda tanya, kerana pada masa
itu beliau masih hidup sehinggalah perang berakhir, salah satu kemungkinannya
ialah beliau sedang membuat penyemakan semula penulisan yang telah dilaksanakan
sambil memuatkan dialog-dialog dan pidato-pidato yang dirasakan perlu. [12]
Namun demikian, karyanya itu tetap merupakan suatu hasil karya pensejarahan
yang terbaik daripada segi penerangan terhadap sebab-sebab berlakunya
peperangan.
MOTIF PENULISAN
Dari segi motif penulisan, beliau merupakan tokoh
sezaman yang terlibat secara langsung dalam peprangan yang menjadi bidang
kajiannya, Apa yang dituliskan atau yang dipersembahkan adalah suatu peristiwa,
suatu kisah peperangan sebenar yang berlaku sezamannya. R.G Collingwood
menganggapThucydides bersikap “anti-sejarah” kerana tidak menjelmakan atau
menghidupkan harapan Herodatus, sebaliknya beliau lebih menumpukan kepada
sejarah kontemporari. Karya beliau lebih bercorak empirik iaitu tidak mampu
menghadapi arus nasionalisme Greek yang nyata lebih dominan.[13]
Motif utamanya untuk menghasilkan karya pensejarahannya itu, iaitu untuk
mewujudkan ataupun mendapatkan kebenaran sejarah itu dengan setepat-tepatnya.
Beliau juga berpendapat bahawa sejarah sezaman itulah satu-satunya sejarah yang
boleh ditulis dengan kebenaran kerana melaluinya sejarawan mempunyai peluang
yang luas untuk memaparkan perkara-perkara atau peristiwa-peristiwa yang boleh
dibuktikan kebenarannya.[14]
KAEDAH PENULISAN
Dalam menghasilkan karya pensejarahan terbaik,
Thucydides telah menggunakan beberapa kaedah penulisan iaitu, sikap yang
kritis. Beliau telah dikenali oleh para pengkajinya sebagai seorang sejarawan
purba yang mementingkan ketepatan agar tidak terjerumus ke dalam tradisi
dongeng dan juga “logographoi” yang
lalu.[15]
Tidak bersifat penglipur tetapi tegak, keras dan kasar.untuk mewujudkan
pensejarahan yang besar serta tepat. Disebabkan keupayaan beliau mencari
kebenaran sejarah berdasarkan bukti-bukti
yang benar dan bersikap kritikal, maka beliau dianggap sebagai
pengasas sejarah berbentuk kritikal dan saintifik.[16]
Beliau juga
terpengaruh dengan golongan sofis dan Hippocrates. Sofis merupakan golongan
bijak pandai yang bergerak dari sebuah bandar ke sebuah bandar mengajar segala
ilmu pengetahuan yang diperlukan oleh seorang negarawan dan ahli-ahli politik.[17]
Ilmu yang berguna serta praktikal itu haruslah tepat dan benar. Atas pengaruh
itulah Thucydides berhasrat menghasilkan karya pensejarahan yang saintifik dan
maujud supaya ia kekal dan dapat digunakan selama-lamanya sebagai panduan
kepada yang memerlukannya. Selain itu, beliau dipengaruhi oleh cara penerangan
Hippocrates dalam menerangkan sesuatu peristiwa-peristiwa sejarahnya yang
mementingkan ketepatan urutan-urutan. Oleh sebab itu juga, Collingwood
menganggap beliau sebagai “bapa psikologis”. Cara penerangannya adalah
berbentuk keperihalan yang kritis, tegas dan menumpu kepada apa yang ingin
diterangkannya tanpa menggunakan bahasa yang berbunga-bunga.
Beliau mengunakan dua sumber dalam penghasilan
pensejarahan iaitu, sumber lisan dan sumber bertulis. Melalui sumber lisan
kebanyakannya didapati melalui pertanyaan, temuduga, ataupun perbualan
sepanjang penyelidikannya itu. Manakala sumber bertulis sebahagian besar adalah
terdiri daripada dokumen-dokumen yang
berkaitan yang boleh didapati pada ketika itu, umpamanya
naskah-naskah perjanjian, ataupun arahan rasmi dan juga surat-surat.[18]
Setiap sumber diperiksa dan dibandingkan untuk menentukan keutuhannya serta
mengelakkan daripada sumber yang palsu.
Beliau memuatkan
unsur-unsur pidato bagi menjelaskan sesuatu peristiwa, mengukuhkan pandangan
dan menerangkan sesuatu perkara pidato-pidatoyang dimuatkan tidaklah terdiri
daripada pidato-pidato politik sahaja, tetapi terdapat pidato-pidato para
panglima .perang, pengkebumian dan juga pidato-pidato perbahasan. Pidato
seperti ini merupakan ciri-ciri yang lazim bagi pensejarahan tradisi orang
Yunani. Ia adalah sebahagian daripada cara ia menyatakan kebenaran dan
ketepatan sejarahnya, iaitu tanpa melakukan kenyataan yang umum seperti yang
dilakukan oleh sejarawan moden.[19]
KELEMAHAN KARYA
Dalam karya
pensejarahan Thucydides terdapat juga kelemahan penulisannya. Dari sudut
penggunaan sumber lisan dan bertulis, beliau menyatakan kesukaran dalam
menentukan fakta-fakta. Ini merupakan suatu kelemahan perkaedahan dari sudut
pensejarahan moden, tetapi beliau menulis dalam zaman yang jauh berbeza dari
zaman lahitrnya serta berkembangnya pensejarahan moden. Baginya, pensejarahan
itu tidaklah sekali-kali didasarkan kepada sumber yang mula-muka didapati
tetapi sebahagiannya pula kepada apa yang disaksikannya oleh orang lain yang
ketepatan laporannya akan sentiasa diuji dengan cara terperinci.[20]
Manakala dari sudut
sumber pidato pula, pidato-pidato tersebut mengandungi lebih banyak imaginasi
dan bukannya sejarah, mengikut pandangan Grote. Nyatalah bahawa Thucydides juga
tidak dapat memisahkan pensejarahan sepenuhnya daripada cirri-ciri dan bentuk
pensejarahan tradisi secara am telah dikecamnya sebagai digenangi oleh
dongeng-dongeng yang karut.[21]
Beliau mengemukakan
konsep “tyche” ataupun nasib dalam
menerangkan beberapa perkara yang dilihatnya tidak dapat diterangkan daripada
sudut tindak tanduk manusia semata-mata. Contohnya, beliau membicarakan tentang
wabak yang melanda di Athens ,
beliau tidak menerangkan tentang ubat-ubatan atau cara mengatasinya tetapi
penyembuhannya adalah bergantung kepada nasib daripada rawatan tersebut.
Sesetengah
pengkritik pula menganggap beliau telah menyempitkan lapangan sejarah itu
kepada gejala politik dan ketenteraan sahaja. Beliau tidak menghiraukan
kepentingan dokongan-dokongan budaya, sosial dan ekonomi yang lebih mendalam
dalam sejarah.
Walau bagaimanapun,
apa yang dapat dirumuskan di sini ialah, sebagai seorang sejarawan Thucydides
telah melaksanakan dan menghasilkan pensejarahan dengan cara yang paling baik
jika dibandingkan dengan keadaan yang wujud pada ketika itu. Selainitu,
pensejarahan yang dibuat oleh Thucydides juga menggambarkan hubungan dan timbal
balik di antara kepentingan sejarah dengan kepentingan sejarawan berkaitan
dengan pensejarahannya, dan beliau berjaya memenuhi tuntutan itu dengan jayanya
AURELIUS AUGUSTINUS
BIODATA
Nama sebenarnya ialah Aurelius Augustinus tetapi dalam
dunia pensejarahan dan juga keagamaan beliau dikenali sebagai St.
Augustina yang berasal dari Hippo. Beliau dilahirkan pada T.M 354 di Thagaste
dan meninggal dunia pada T.M 430 di Hippo ketika bandar itu berada dalam
kepungan suku kaum randal. [22]
Ibu beliau bernama Monica yang berpegang teguh kepada ajaran agam Kristian manakala
bapanya pula masih menganut kepercayaan tradisi pada masa ini. Pada masa
kecilnya, beliau belum menganut agama Kristian. Beliau hanya memeluk agama
Kristian pada usianya 32tahun iaitu bermula pada T.M 387 melalui pengaruh dan
penghujahan biskop Ambrose sewaktu di Milan .
Beliau menerima pendidikan awal di Madura dalam bidang bahasa dan kesusasteraan
Yunani. Selepas itu, beliau menyambung pengajaran di Carthage dalam retorika. Pada usia 19 tahun,
beliau mula membaca karangan-karangan yang ditulis oleh Ucero yang merupakan
negarawan dan pemidato Rumawi yang terkenal pada masa tersebut. Akibat daripada
minat beliau dengan penerangan Cicero
mengenai kebahagian hidup yang boleh dicapai dengan mengabdikan diri kepada
usaha-usaha mencari ilmu dan mencapai kebijaksanaan, beliau telah menyertai
kumpulan penganut ajaran Manichees. Setelah tamat pengajian beliau kembali ke
Thagaste dan menjadi guru retorika di sana
dan pada penghujung tahun 1370-an beliau mangambil keputusan untuk mangajar di
Chartage pula. Pada tahun T.M 384, beliau dilantik menjadi pemidato umum di Milan . Di Milan, beliau
bertemu dan bergaul dengan paderi-paderi agama Kristian. Oleh itu, pada zaman
pertengahan ini beliau merupakan paderi yang terkenal pada zaman tersebut.
KARYA PENULISAN
Tujuan St. Augustine menghasilkan kedua-dua karya yang
terbesar iaitu The Confessions dan The City Of God bukanlah untuk
menghasilkan pensejarahan yang berwibawa tetapi untuk memenuhi maksud
keagamaan. The Confession ditulis
bagi mencari kebenaran yang berlandaskan agama kristian manakala karyanya The God Of City pula dihasilkan demi
mempertahankan daripada cemaran-cemaran dan tohmahan-tohmahan orang jahil.[25]
Orang Pagan menuduh orang Kristian yang menyembah tuhan menyebabkan keruntuhan
Empayar Rumawi di tangan suku kaum Vandal, Alan, dan Serevi kerana penganut
agama kristian enggan menyembah dewa-dewa purba yang diagumg-agungkan dalam
zaman Yunani dan Rumawi sebelum kedatangan Kristaian.[26]
KAEDAH KAJIAN
Kaedah kajian
beliau tidak sama dengan dan teknik penyelidikan sejarah yang telah
dilaksanakan oleh sejarawan sekular seperti sejarawan Yunani –Rumawi dahulu.
Beliau telah menggunakan sumber kajian sejarahnya yang pertama dan utama iaitu
kitab Bible. Sumber-sumber lain, seperti penulisan-penulisan berbentuk falsafah
dari Rumawi misalnya digunakan sebagai sumber
rujukan bagi penghujahan intelek.Bagi St.Augustine sumber-sumber ang
digunakan tidaklah dipilih dengan bebas tetapi dipilih mengikut kesesuaian dengan
tuntutan agama Kristian.
MOTIF PENULISAN
St.Augustine
mengkaji sejarah demi kepentingan keagamaan dan demi mengukuhkan
keimanannya.Oleh yang demikian,beliau melihat sejarah itu daripada sudut
keagamaan dan menerangkan prosesnya daripada sudut tersebut. Dengan kata
lain,tujuan kajian dan kaedah penerangan yang
digunakan harus disesuaikan dengan tuntutan keagamaannya.Bagi
beliausejarah merupakan proses yang diatur oleh.Oleh itu, penerangannya perlu
dilakukan mengikut garis-garisyang telah diwahyukan oleh Tuhan.
LEOPOLD VON RANKE
BIODATA
Leopold von Ranke dilahirkan pada 21 Disember 195 di
daerah Wieche, Saxony . Beliau merupakan antara
tokoh yang membawa kepada perkembangan dalam bidang persejarahan dunia Barat
sehingga sejarah menjadi sector disiplin ilmu moden. Beliau meninggal dunia
pada usia 91 tahun pada 23 Mei 1886. beliau memulakan pendidikan di Sekolah
Menengah Schulforta dan kemudiannya melanjutkan pelajaran di Universiti Leipsic
dalam bidang teologi dengan penghuraian terhadap teks-teks lama.seterusnya,
beliau menjadi guru di salah sebuah sekolah menengah di Krankfurt dan
berkhidmat selama tujuh tahun di situ iaitu dari tahun 1818 sehingga 1825.
selepas menghasilkan karya pensejarahan beliau yang pertama berjudul Sejarah
Bangsa-bangsa Latin di Tentonic:1494-1514, beliau telah dilantik menjadi
penolong professor di Universiti Berlin
dalam bidang sejarah. Namun demikian, pada ketika beliau berusia 82 tahun,
beliau telah memulakan usaha untuk menulis apa yang dianggapnya sebagai
‘sejarah dunia’. Hakikatnya ‘sejarah dunia’ yang dimaksudkannya itu hanyalah
merupakan sejarah Eropah dalam jangka waktu yang telah dinyatakan di
negara-negara lain di dunia hanyalah disentuh seolah-olah seperti melepaskan
batuk di tangga sahaja.
KARYA PENULISAN
Dianggarkan Ranke
telah menghasilkan sebanyak 63 jilid penulisan sejarah yang sebahagiannya
merupakan karya-karya pensejarahan yang tinggi nilai kesejarahannya.[27]
Antara karyanya yang terawal berjudul Sejarah Bangsa-bangsa Latin di
Tentonic:1494-1514. Seterusnya beliau menghasilkan karya-karya yang panjang
pada pertengahan tahun 1830-an. Pada tahun 1840-an, beliau telah menghasilkan
dua karya yang terbaik iaitu Sejarah Paus-paus(1834-1836) dan Sejarah Zaman
Islah di Jerman(1839-1847). Seterusnya, Ranke menghasilkan pula Sejarah Prussia (1847-1848), Sejarah Perancis(1852-1856),
dan Sejarah England (1859-1868).
[28]Beliau
telah menghasilkan karyanya yang terakhir pada usianya telah mengjangkau lapan
puluhan iaitu ‘Sejarah Dunia’ yang berjaya dikajinya sehingga kurun ke-15.
Karya beliau yang pertama dihasilkan merupakan sejarah politik dan hubungan
diplomatik yang biasa sahaja[29].
Kebanyakan kajian beliau dalam karya-karyanya memberi penekanan dalam bidang
sejarah politik dan kegiatan-kegiatan hubungan diplomatik. Dalam karyanya
Sejarah Perancis, Sejarah England, Sejarah Prossia, dan Sejarah Jerman, beliau
menganggap bahawa landasan-landasan politik dan diplomasi itu merupakan
landasan-landasan yang lumrah serta boleh dipraktikkan di mana-mana dan pada
setiap tahap sejarah manusia. Selain itu, beliau juga ingin menganggapnya
sebagai suatu bentuk hokum sejarah kerana beliau yakin bahawa tenaga pendorong
yang unggul dalam perkembangan tokoh sejarah dapat disaksikan dalam kesedaran
kebangsaan dan politik kuasa-kuasa besar yang berkenaan. Setiap karyanya juga mesti
mengandungi masa lalu yang dikajinya, walaupun kebenaran itu tidak semestinya
mutlak tetapi cukuplah sekiranya dapat dibuktikan sebagai menyerupai kebenaran
masa lalu.
MOTIF PENULISAN
Ranke menganggap
bahawa peristiwa-peristiwa sejarah harus ditulis dan diceritakan dengan benar
juga.Selain itu, beliau juga menganggap sejarah itu sebagai suatu tindakan
daripada Tuhan yang Maha Berkuasa[30].
Bahkan, beliau juga menuntut agar sejarah itu dikaji dan ditulis dengan
sebenar-benarnya kerana baginya tindakan Tuhan tidak wajar dipalsukan mahupun
ditokok tambah oleh manusia. Oleh itu, untuk mendapatkan kebenaran sejarah itu,
konsepnya adalah melalui pendidikan. Pengkajian sejarah didasarkan dengan
penyelidikan terhadap sumber-sumber yang boleh digunakan bagi mentafsir atau
memaparkan kembali peristiwa-peristiwa masa lalu itu. Sumber yang digunakan
merupakan sumber-sumber utama yang terdiri daripada bahan-bahan ertulis yang
terdapat dalam beberapa buah arkib di Eropah pada ketika itu. Bagi Ranke,
sepucuk surat
asal oleh seseorang tokoh bersejarah adalah lebih penting berbanding daripada
penceritaan yang disampaikan oleh orang lain. Ertinya sesuatu dokumen yang asli
itu adalah lebh penting daripada sumber kedua. Beliau telah menjadikan arkib
sebagai gedung pensejarahan yang mesti didampingi oleh sejarawan-sejarawan
dalam membuat penyelidikan masing-masing.
KELEMAHAN KARYA
H.E.Barnes telah
merumuskan empat kelemahan yang digunakan oleh Ranke dalam penyelidikan dan
penulisan beliau. Antara kelemahan tersebut ialah kegagalan menggunakan
keseluruhan sumber-sumber yang dapat diperolehi bagi tujuan kajiannya. Selain
itu, beliau yjuga menganggap Ranke terlalu menekankan soal-soal politik dan
tokoh-tokoh. Ranke yang dianggap terlalu taat kepada agama sehingga menyebabkan
teori sejarahnya berbentuk ketuhanan. Bahkan H.E.Banes juga menganggap Ranke
terlalu ghairah untuk menuliskan sejarah mengenai Luther, keluarga Hohenzolleru
dan Prussia [31].
Secara umumnya, terdapat banyak kelemahan dalam penghasilan karya-karya beliau
kerana terdapat unsure dualisme dalam proses perkembangan sejarah itu. Hal ini
berlaku kerana di satu pihak beliau melihat proses sejarah itu daripada sudut
ketuhanan tetapi di satu pihak yang lain pula beliau menekankan unsur politik,
diplomasi dan ketokohan yang sekular sebagai unsur-unsur pendorong yang unggul
bagi perkembangna sejarah sesuatu zaman. Selain itu, teknik penulisannya,
ataupun persembahannya, seperti cara membuat nota kaki, pengaturan bibliografi
dan sebagainya masih belum begitu teratur seperti yang didapati pada hari.
Bahkan Ranke juga telah mengabaikan aliran-aliran yang lain disebabkan oleh
penipuannya dalam bidang-bidang yang dianggapnya merangkumi keseluruhan sejarah
masa lalu.[32]
Kesimpulannya,
sumbangan Von Ranke adalah amat besar dan tidak dapat dilupakan begitu sahaja.
Sejarawan Eropah yang lain menganggapnya sebagai sejarawan yang paling ulung
pada zaman moden ini bukan sahaja disebabkan beliau telah mengasaskan kajian
yang saintifik terhadap sumber-sumber dan mempunyai sikap yang saksama yang
tidak ada tolok bandingnya, tetapi disebabkan oleh kegigihan usahanya dan
panjang usianya telah membolehkan menghasilkan karya-karya pensejarahan yang
terbaru dan jumlahnya tidak dapat ditandingi oleh sejarawan lain. Ringkasnya di
sebalik kelemahan dan kritikan yang telah disuarakan oleh para pengkajinya,
beliau sesungguhnya telah memberikan sumbangan yang abadi dalam bidang
pensejarahan moden Eropah.
KARL MARX
BIODATA
Nama penuh Karl
Marx ialah Karl Heinrich Marx, lahir pada 5 May 1818. Beliau berketurunan
Yahudi dan dilahirkan di Trier , Prussia
(Jerman). Merupakan seorang ahli falsafah , politik dan pakar teori
kemasyarakatan Prussia .
Marx mendapat pendidikan di Universiti Bonn pada 1833 dalam jurusan
undang-undang namun disingkirkan kerana terlalu aktif dalam berparti. Beliau
bertukar ke Universiti Friedrich-Wilhelms (Universiti Humbold) di Berlin pada
1834 yang telah menjurus Marx dalam bidang falsafah ‘Young Hegelians’ yang diketuai oleh Bruno Bauer yang mempertahankan
siri Historical Dialectic yang menjadikan Marx sebagi radikal Hegelian Muda.
Pada tahun 1842, Marx menceburi bidang kewartawanan dan menjadi penyunting
penerbitan Rheinische Zeitung, akhbar radikal Cologne . Pada tahun 1843, Marx kembali ke
bidang falsafah, aktif politik dan menjadi pemberita bebas selepas penerbitan
tersebut ditutup kerana wujud pertelingkahan dengan kerajaan. Bekerjasama
dengan Friedrich Engels yang menarik minat Marx kepada ekonomi dan memberi
perhatian kepada ekonomi dan memberi perhatian kepada kelas pekerja. Marx telah
meninggal dunia pada 14 March 1883.[33]
PENGARUH HEGEL DAN
DIALEKTIK MATERIALISME
Satu percubaan yang lebih besar untuk melihat falsafah
sejarah sebagi sesuatu yang saintifik yang telah dilakukan oleh Karl Marx pada
pertengahan kurun ke-19. beliau terkenal dengan konsep fahaman kebendaan atau
dialektik yang mana dikenali sebagai sosialisme atau komunisme bagi ideologi
sosiopolitiknya yang baru itu.[34]Oleh
sebab itu idea-idea yang dikemukakan oleh Marx juga diperkatakan oleh ahli-ahli
fakir sebelumnya. Keistimewaan Marx ialah, beliau telah dapat memberi analisis
dan sintesis yang logik berdasarkan proses pergerakan sejarah.
Pengaruh Hegel dan
Diakletik Materialisme. Teori proses pergerakan yang dikemukakan oleh Marx
memang dipengaruhi oleh dialektik Hegel. Pada peringkat awal perkembangan, Marx
memandang tinggi teori Falsafah Hegel itu. Tetapi disebabkan penekanan dan
penegasannya terhadap konsep materialisme, iaitu menampakkan satu natijah yang
sugguh berbeza daripada teori Hegel, maka beliau menafikan yang teorinya
dipengaruhi oleh Hegel. Baginya sejarah adalah sesuatu yang berkembang
terus-menerus disebabkan persengketaan di antara kelas-kelas masyarakat yang
berebut sumber ekonomi. Kelas masyarakat yang berjaya menguasai ekonomi dapat
memegang tampuk pimpinan negara. Di dalam penulisannya iaitu “Communist Manisfeto” (1847) falsafah
sejarah bagi semua masyarakat wujud sampai kini adalah perjuangan kelas.
Manusia bebas dan
hamba, golongan bangsawan dan rakyat, tuan tanah dan hambanya yang menindas dan
tertindas sentiasa sahaja bertentangan antara satu sama lain. Mereka
melaksanakan perjuangan terus menerus yang kadang kala tersembunyi dan kadang
kala terbuka, yang setiap kali berakhir sama ada dengan pembentukan semula
revelusioner bagi masyarakat.[35]
Dengan ini, jelas
bahawa yang menjadi pendorong utama perjuangan kelas untuk merebut penguasaan
ekonomi yang dengan sendirinya menjelaskan konsep materialisme. Dengan hal yang
demikian, proses perkembangan sejarah adalah berdasarkan oleh faktor-faktor
ekonomi.
PERINGKAT PERKEMBANGAN
SEJARAH
Karl Marx telah
membahagikan perkembangan sejarah Eropah kepada lima peringkat yang jelas. Pada peringkat
permulaannya, manusia Eropah hidup dalam keadaan primitif dan seterusnya
berkembang kepada peringkat kedua iaitu masyarakat hamba abdi. Daripada
peringkat ini maka ia berkembang kepada peringkat yang ketiga iaitu feudalisme.
Pada peringkat ini, masyarakat dianggap sudah agak sisitematik landas dikiranya
sebagai tesis di dalam dialektik triadnya.[36]
Daripada peringkat ini, masyarakat Eropah akan melahirkan dan berubah kepada
kapitalisme dan akhirnya sosialisme dan komunisme. Peringkat feudalisme atau
‘tesis’ akan runtuh kerana keadaan serta keperluannya dengan sendirinya
menimbulkan persengketaan dan pertentangan. Akan tetapi peringkat kapitalisme
tidak kekal, kerana turut mengalami keruntuhan ataupun diruntuhkan.
Persengketaan dan pertentangan timbul secara automatis yang akhirnya dan
seterusnya akan meruntuhkan kapitalisme atau ‘antitesis’ itu. Runtuhnya ‘antitesis’
atau kapitalisme membuka jalan kepada tebentuknya ‘sintesis’ yang merupakan
pangkat sosialisme. Seterusnya, komunisme iaitu satu system masyarakat yang
dianggap ideal iaitu tidak wujud pelbagai kelas masyarakat. Pada masa ini,
persengketaan dan pertentangan tidak lagi wujud dan pangkat itu kekal serta
tidak berubah selama-lamanya.[37]
MOTIF PENULISAN
Karl Marx adalah
seorang aktivis revolusioner yang mengemukakan teori atau falsafahnya demi
kepentingan ideologinya. Bagi membuktikan kebenaran teorinya, beliau telah
merujuk kepada sejarah. Marx telah membina satu model falsafah dialektik triad
dan kemudian mengisikannya dengan perkembangan sejarah Eropah sebagi usaha
beliau membuktikan kesejarahan lantas kebenaran model tersebut. Sebenarnya Marx
yelah menjadikan falsafah sejarahnya sebagai satu falsafah ideologi.
Beliau juga
menyatakan bahawa sejarahnya itu adalah saintifik.[38]
Pada anggapannya ia memang berlaku sama ada di dalam sejarah atau pada masa
yang akan dating dan ia adalah satu teori yang tepat serta tidak disangkal
kebenaran dan logiknya atas hakikat bahawa ia adalah saintifik. Namun, anggapan
beliau tidak boleh diterima secara keseluruhannya tentang kebenaran serta
ketetapannya, sama ada yang merujuk masa silam apatah lagi kepada masa yang
akan dating. Teori beliau juga tidaklah tepat sebenarnya atau saintifi, hakikat
ini bukn sahaja ternyata pada peringkat akademik semata-mata tetapi lebih jelas
lagi apabila ia telah dijadikan sebahagian daripada asas-asas ideologi
peringkat politik atau negara.
KARYA PENULISAN
Antara karya dan
sumbangan Karl Marx ialah On The Jewish Questian iaitu penilaian terhadap Bauer
dan kumpulan Hegelians Muda dan kritikan pada pendapat semasa mengenai hak awam
dan kebebasan politik. The German Ideology iaitu kritikan mengenai falsafah
Hegel dan Hegelians Muda. The Poverty of Philosophy (1847) kritikan mengenai
fikiran sosialis Perancis. The Eighteen Brimaire of Lois Bonarparte (1852)
pamphlet yang menganalisa tentang pengambil alihan Perancis oleh Napoleon.
Capital : A Critique of Political Economy (1867) satu set himpunan Dass Kapital
berkenaan dengan hasil pemikiran sejarah serta teori daripada Marx.
RUMUSAN
Hakikatnya, terdapat
sesetengah pemikiran sejarawan barat ini ada yang berunsurkan mitos, dongengan,
pengaruh agama, ketepatan fakta atau kebenaran dan juga timbulnya idea
menghasilkan teori sendiri dalam menghasilkan karya-karya pensejarahan. Kaedah-kaedah
baru yang diperkenalkan oleh para sejarawan barat amat penting penggunaannya
dalam penyelidikan sejarah pada masa kini. Kita juga haruslah menghargai
karya-karya pensejarahan tradisi barat
kerana menjadi sumber kajian sejarah pada masa kini.
BIBLIOGRAFI
Arba’iyah Mohd
.Noor.2002.Ilmu Sejarah Dan Pensejarahan. Kuala
Lumpur : Dewan Bahasa Dan Pustaka.
http:// id.
Wikipedia.org/wiki/Karl-Marx.
Mohamed Yusof
Hussain. 2002. Sejarah Falsafah Barat Moden. Karisma Publication Sdn Bhd.
Mohd.Yusof Ibrahim
& Mahayudin Hj.1988.
Yahaya.Sejarawan Dan Pensejarahan Ketokohan Dan Karya. Dewan Bahasa Dan
Pustaka.
Muhd.Yusof
Ibrahim. 2002. Ilmu sejarah.Kuala Lumpur : Dewan Bahasa Dan Pustaka.
R.Suntharalingam.
1985. Pengenalan Kepada Sejarah.Kuala Lumpur: Marican & Sons (M) Sdn Bhd.
Stephen
Usher.1969. The Historicans Of Greece
and Rome . New York : Taplinger
Publishing co.
[1] Arba’iyah Mohd Noor , Ilmu
Sejarah dan Pensejarahan. Kuala Lumpur ,2002,
hlm.48-49
[2] Stephen Usher, The Historians of Greece
and Rome .
Taplinger Publishing Co: New York , 1969, hlm. 34.
[3] Mohd. Yusof Ibrahim dan
Mahayudin Hj. Yahaya,Sejarawan dan
Pensejarahan . Dewan Bahasa dan Pustaka: 1988,hlm.33
[4] Ibid ,hlm.34
[5] Arba’iyah Mohd Noor, Ilmu Sejarah dan Pensejarahan. Dewan Bahasa
dan Pustaka : Kuala Lumpur ,
2002, hlm.51.
[6] Stephen Usher, The Historians of Greece and Rom. hlm.1 dan
seterusnya hlm.5-17 .
[7] Ibid, hlm.54
[8] J.B bury, The Ancient Greek Historius. hlm.69-71
[9] H.E. Barnes, A History of
Historical Writing. hlm.88
[10]Mohd.Yusuf Ibrahim & Mahayudin Hj. Yahaya, Sejarawan dan Pensejarahan Ketokohan dan Karya.Dewan Bahasa Dan
Pustaka: Kuala Lumpur ,1988,hlm
.51
[11] Stephen Usher, The Historian Of Greece
and Rome .
hlm. 24-25
[12] Ibid, hlm.22
[13] Ibid , hlm.22
[14]Mohd Yusof Ibrahim dan Mahayuddin Hj. Yahaya Sejarah
dan Pensejarahan Ketokohan dan Karya . Dewan Bahasa dan Pustaka :Kuala Lumpur ,1988, hlm.52-53
[15] Ibid, hlm.54
[16] Arba’iyah Mohd Noor , Ilmu Sejarah dan Pensejarahan . Dewan
Bahasa dan Pustaka : Kuala Lumpur ,
2002 , hlm.64
[17] Mohd Yusof Ibrahim dan Mahayudin Hj. Yahaya , Sejarawan dan Pensejarahan Ketokohan dan Karya. Dewan Bahasa dan
Pustaka :Kuala Lumpur ,
1988, hlm.58-60
[18] Ibid , hlm.66
[19] R. Suntharalingam , Pengenalan
kepada Sejarah . Marican & Sons (M) Sdn. Bhd : Kuala Lumpur , 1985, hlm. 50
[20] Mohd Yusof Ibrahim dan Mahayuddin Hj. Yahaya , Sejarawan dan Pensejarahan Ketokohan dan Karya . Dewan Bahasa dan
Pustaka : Kuala Lumpur ,
1988, hlm.67
[21] Ibid, hlm.68
[22] Mohd Yusof Ibrahim dan Mahayuddin Hj. Yahaya, Sejarawan dan Pensejarahan Ketokohan dan Karya. Dewan Bahasa dan
Pustaka : Kuala Lumpur ,
1988, hlm.91-92
[23] Ibid, hlm.94-97
[24] H.E.Barnes, A History of
Historical Writing, hlm.43
[25] Ibid, hlm.45
[26] Muhd Yusof Ibrahim, Ilmu
Sejarah. Dewan Bahasa dan Pustaka : Kuala
Lumpur , 2000, hlm.69
[27] Mohd Yusof Ibrahim dan
Mahayuddin Hj. Yahaya. Sejarawan dan Pensejarahan
dan Ketokohan dan Karya. Dewan Bahasa dan Pustaka : 1988, hlm.72
[28] Arba’iyah Mohd Noor, Ilmu Sejarah dan Pensejarahan. Dewan Bahasa
dan Pustaka : Kuala Lumpur
1988, hlm..68
[30] http : // id. Wikipedia.org / wiki / Leopord Von Ranke.
[31] H.E.Barnes, A History of
Historical Writing, hlm.46
[32] Mohd Yusof Ibrahim dan Mahayuddin
Hj. Yahaya , Sejarawan dan
Pensejarahan Ketokohan dan Karya. Dewan
Bahasa dan Pustaka : Kuala
Lumpur , 1988, hlm.77
[33] Mohammed Yusoff Hussain, Pengenalan kepada Sejarah Falsafah Barat
Moden. Karisma Publication Sdn. Bhd
: Shah Alam, 2002, hlm.74
[34] Muhd Yusof Ibrahim , Ilmu
sejarah. Dewan Bahasa dan Pustaka : Kuala
Lumpur , 2000, hlm.83
[35] Muhd. Yusof Ibrahim, Ilmu
Sejarah. Dewan Bahasa dan Pustaka : Kuala
Lumpur , 2000, hlm.85.
[36] R. Suntharalingam , Pengenalan
Kepada Sejarah. Marican & Sons (M) Sdn, Bhd : Kuala Lumpur , 1985, hlm. 75
[37] Ibid, hlm.77
kok gk bisa d kopi bosssss
ReplyDelete