Keobjektifan penulisan sejarah merupakan sesuatu yang diimpikan oleh para
sejarawan. Penulisan sejarah sememangnya perlu ditulis secara objektif.[1] Namun, keobjektifan penulisan sejarah
tidak dapat dicapai kerana wujudnya penulisan sejarah secara subjektif.[2]
Penulisan sejarah secara
objektif diasaskan oleh Leopold Von Ranke (1795-1886). Bagi Ranke matlamat penulisan sejarah adalah
untuk menggambarkan kejadian-kejadian
“sebagaimana sebenarnya berlaku” (wie es eigentlich gewesen) yang
membiarkan fakta-fakta sejarah bercakap dengan sendirinya tanpa penglibatan
sejarawan.[3]Beliau
menggariskan beberapa panduan seperti mempersembahkan fakta yang tulen,
mengikis prasangka, mengelakkan pengadilan moral dan sebagainya.[4] Melalui kaedah ini beliau percaya ahli
sejarah pasti akan menghasilkan karya sejarah yang objektif. Bagi Lord
Acton(1834-1902) menyatakan bahawa biarlah gambaran para sejarawan tentang
sesuatu peristiwa itu serupa sahaja dan memuaskan hati setiap pihak tanpa
sebarang perasaan subjektif atau sikap berat sebelah(bias).[5] Ini membuktikan perjuangan Ranke untuk
menulis sejarah secara objektif diteruskan oleh sejarawan yang lain.
Pendapat Ranke ditentang
oleh golongan Relativisme, yang terdiri daripada Charles Beard dan Carl Becker
dari Amerika Syarikat yang menulis sejarah secara subjektif. Menurut Beard,
Ranke sebenarnya tidaklah menulis sejarah objektif, bahkan cuma menulis sejarah
politik sahaja dan malah cuba
mempertahankan kepentingan kelas-kelas konservatif yang berkuasa di Eropah.[6]
Charles A. Beard(1874-1948) pula menegaskan bahawa “sejarah ialah pemikiran
sezaman mengenai masa lampau.” Ia merupakan hasil penulisan ahli sejarah yang
mempunyai kepercayaan, nilai-nilai, atau prasangka yang dipengaruhi oleh
pengalaman zaman tertentu. Bagi Beard, objektiviti dalam sejarah merupakan satu
impian sahaja. Beliau menyatakan sejarah tidak boleh menjadi objektif selagi
ahli sejarah tidak dapat memisahkan dirinya secara mutlak daripada subjek yang
dikaji.[7] Carl L Becker(1873-1945), sarjana yang
sealiran dengan Beard juga mengakui pemisahan mutlak adalah di luar keupayaan
semua bidang empirikal termasuk sains semulajadi. Bagi Carl Becker misalnya, beliau menganggap bahawa penulisan sejarah ditentukan oleh ahli
sejarah sendiri, yang mempunyai akal fikiran, tujuan, pemilihan dan
kecenderungan yang berasaskan pengalamannya pada zaman tertentu.[8] Ini kerana, Becker menghujah, peristiwa
sejarah sudah tidak ada lagi tetapi hanya wujud dalam pemikiran ahli sejarah
sahaja.[9] Hujah Beard dan Becker, walaupun nampaknya
meyakinkan, hanya mencerminkan satu sikap negatif. Ini kerana, pemisahan mutlak
antara subjek dengan objek tidak boleh
digunakan untuk mengukur keobjektifan penulisan sejarah.
Perkembangan penulisan
sejarah objektif dibahagikan kepada dua zaman iaitu zaman klasik dan zaman
moden. Sejarawan pada zaman klasik hanya berusaha untuk menulis sejarah secara
objektif tetapi pada hakikatnya perkembangan penulisan dipelopori pada suku
pertama kurun ke-19 iaitu Leopold Von Ranke. Tokoh pada zaman klasik yang
menulis sejarah secara objektif ialah Herodotus (484-424 S.M) dan Thucydides
(460-400 S.M). Herodotus dalam karyanya iaitu Histories
atau Sejarah Perang Parsi. Dalam
karyanya, beliau telah menyaksikan sendiri tempat-tempat berlaku pertempuran,
menemuduga saksi-saksi dengan melawat dan menemui mereka yang terlibat dalam
peperangan serta menggunakan bahan-bahan bertulis seperti babad-babad Greek,
karya-karya Hecateus dan sebagainya.[10]
Tujuan Herodotus cuba
menulis sejarah secara objektif adalah untuk merakamkan kegemilangan Greek
dalam menghadapi Parsi, agar ia tidak dilupakan oleh generasi akan datang dan
untuk mengesan sebab-sebab orang Greek dan Parsi berperang. Thucydides yang
muncul tidak lama kemudian berusaha menulis karya sejarah secara objektif.
Karyanya tentang Perang Pelopponesia merupakan sejarah sezamannya. Beliau
memilih untuk menulis sejarah sezaman kerana
berasa hanya bagi sejarah sezaman sahajalah ahli sejarah dapat memberi
jaminan bahawa apa-apa yang ditulis itu adalah benar.[11]
Kaedah yang digunakan oleh Thucydides
untuk menulis sejarah secara objektif adalah sama dengan kaedah yang
digunakan oleh Herodotus.
Perkembangan penulisan
objektif dimantapkan lagi pada zaman moden, iaitu oleh John Locke (1632-1704)
dan Auguste Comte (1798-1857). John Locke yang berasal dari Wrington , England
membawa aliran Empirisisme yang menghasilkan teori pengetahuan melalui sumber
pancaindera. Manakala Auguste Comte pula berasal dari Montepellier, Perancis.
Antara karya beliau yang terkenal ialah Sistem Filosofi Positif(1824). Beliau
membawa aliran positivisme yang menganggap bahawa yang bererti itu hanya dapat
dibuktikan secara empirik dan saintifik.[12]
Tradisi itu menjadi asas kepada Leopold Von Ranke untuk memperkembangkan
penulisan sejarah secara objektif. Ranke yang dilahirkan di Wieche, Saxony , Jerman dianggap sebagai bapa pensejarahan moden
kerana menggunakan kaedah saintifik dan objektif dalam kajian sejarahnya. Penulisan
sejarah yang dilaksanakan Ranke sentiasa panjang dan terperinci yang
melambangkan percubaan beliau merealisasikan teori sejarahnya melalui kaedah
yang kritis. Sejarawan yang terpengaruh dan kemudian meneruskan pandangan Ranke
ialah Lord Acton ,
J.B. Bury dan Fustel de Colenges. Coulanges berpendapat sejarah adalah sains
dan sepatutnya demikian. Pendapat beliau dimantapkan lagi oleh J.B Bury. J.B Bury
(1861-1927) mengatakan bahawa “sejarah
adalah sains, tidak kurang dan tidak lebih.”[13]
Pada awal kurun ke-20,
pengaruh Ranke mula luntur disebabkan oleh sarjana dari Amerika Syarikat iaitu
Charles Beard dan Carl Becker yang mempersoalkan keupayaan ahli sejarah untuk
menghasilkan karya sejarah yang objektif. Mereka menyatakan bahawa kebenaran
dalam sejarah bukanlah bersifat objektif tetapi relatif. Dengan berlakunya
perbezaan pandangan antara golongan objektiviti dengan realitivisme ini telah
menyebabkan berlakunya penulisan sejarah secara subjektif. Di antara tokoh
terkenal yang menulis sejarah secara subjektif ialah Benedetto Croce (1866-
1952) dan R.G Collingwood (1889-1943). Mengikut Croce, beliau menegaskan bahawa
semua sejarah ialah sejarah sezaman. Ini bermaksud bahawa sejarah pada dasarnya
terdiri daripada melihat masa lampau melalui kaca mata masa kini dan dalam
hubungannya dengan masalah-masalah dan bahawa kerja utama ahli sejarah bukanlah
untuk mencatat tetapi untuk menilai.[14]
Croce mendapat tempat yang meluas di Perancis dan Great Britain kerana beliau seorang
pemikir yang lebih halus berbanding sejarawan Jerman terdahulu. Manakala bagi Collingwood,
beliau menganggap bahawa semua sejarah ialah sejarah pemikiran yang memerlukan
sejarawan menggambarkan kembali dalam fikirannya pengalaman-pengalaman yang
lalu. Pandangan Collingwood dalam The
Idea of History (1945) dapat
diringkaskan seperti berikut. “Masa lampau yang dikaji oleh ahli sejarah
bukanlah suatu masa lampau yang telah mati tetapi suatu masa lampau yang dari
beberapa segi masih hidup pada masa kini.” Tetapi sesuatu tindakan masa lampau
itu sudah mati iaitu tidak bermakna apa-apa kepada ahli sejarah kecualilah
sekiranya dia dapat memahami pemikiran yang ada di belakangnya. Dengan
demikian, “semua sejarah adalah sejarah pemikiran dan sejarah adalah
pembentukan semula dalam fikiran ahli sejarah tentang pemikiran sejarah yang
sedang dikaji olehnya.”[15]
Antara ciri penulisan
sejarah secara objektif ialah tidak berat sebelah. Penulisan sejarah tidak
boleh dipengaruhi oleh perasaan sejarawan itu sendiri. Ia perlulah berasaskan
sumber dan tidak memihak kepada mana-mana pihak. Ini bererti seorang ahli
sejarah tidak boleh membiarkan perasaan peribadinya bermaharajalela semasa
menjalankan kajian.[16]
Ini merupakan satu tugas yang agak susah tetapi tidak mustahil jika ahli
sejarah sedar tentang ketidakupayaan dirinya untuk memisahkan secara mutlak
daripada perkara yang dikaji serta kesan yang akan berlaku jika perasaan berat
sebelah tidak dapat dikawal. Dengan kesedaran untuk mengelakkan perasaan berat
sebelah ini, maka sejarawan dapat menulis sejarah secara objektif. Perasaan
ragu-ragu dan seperti yang diketahui semua melalui pengalaman sendiri
menyebabkan berlakunya berat sebelah.[17]
Menurut pendapat Ibn Khaldun pula “kesemua catatan sejarah, oleh sifatnya itu
sendiri, tidak bebas dan kekeliruan, bahkan catatan itu mengandungi faktor yang
akan menuju ke arah kekeliruan.[18] Ibn Khaldun dalam bukunya Muqaddimah ada
memberi tujuh sebab mengapa penulisan sejarah tidak dapat ditulis secara
objektif. Salah satu ciri tersebut ialah “adanya fakta bahawa terdapat manusia
cenderung unuk mengambil hati orang-orang yang berpangkat besar dan orang yang
berkedudukan tinggi dengan cara memuji-muji, menyiarkan kemasyhuran,
membujuk-bujuk, menganggap baik segala perbuatan mereka dan memberi tafsiran
yang selalu menguntungkan terhadap semua
tindakan mereka.”[19]
Ini jelas menunjukkan sikap sejarawan yang berat sebelah dengan mempunyai
maksud di dalam diri bagi kepentingan dirinya. Dengan ini sejarawan perlu
berusaha untuk tidak mencampurkan perasaan dan fikiran semasa menghasilkan
sesuatu karya.
Ciri seterusnya ialah mengkaji
sumber dengan proses penyelidikan sistematik. Sejarawan harus memahami dan mengamalkan
proses penyelidikan yang sistematik kerana teknik inilah yang akan memandu
sejarawan dalam penghasilan karya sejarah yang objektif. Sejarah ada
mengemukakan kaedah dan teknik penyelidikannya yang tersendiri. Dengan cara
ini, dapat memudahkan sejarawan menyusun matlamat dan struktur penyelidikan
serta penulisan agar dapat menepati kriteria-kriteria yang diperlukan dalam
pengarangan sesebuah karya sejarah.[20]
Ini amat penting untuk menghasilkan satu penyelidikan yang sistematik tanpa
berlaku kepincangan. Perancangan yang teratur dan teliti diperlukan semasa
penyelidikan dijalankan. Perancangan ini terdiri daripada langkah penyelidikan
yang tersusun dengan sistematik bagi memudahkan proses penyelidikan
dilaksanakan. Menurut Garragham terdapat tahap utama dalam penyelidikan sejarah
iaitu mencari sumber maklumat untuk dikerjakan(heuristik), menilai
sumber-sumber dari sudut pandangan nilai kebuktiannya(kritisme) dan pernyataan
rasmi tentang penemuan-penemuan (sintaksis) heuristic dan kritisme termasuk
pengumpulan data-data sejarah dan membentangkannya berasaskan objektif dan
kesignifikasinya.[21]
Oleh itu sejarawan perlu meneliti sumber yang diperolehi agar dapat disahkan
sama ada sumber tersebut sumber asli atau sumber kedua.
Selain daripada itu ciri
berikutnya ialah menggunakan sumber utama dan benar. Sejarawan seharusnya
mendapatkan dan menggunakan sumber utama dan benar, sumber yang diselewengkan
ataupun dipalsukan tidak boleh dijadikan sumber sejarah. Oleh itu sejarawan
perlu menganalisis untuk memastikan sama ada sumber tersebut sumber asli atau
tidak. Selain daripada itu, melalui sumber ini sejarawan juga mendapat dan
menentukan fakta yang diperlukan dan juga penerangan yang berkaitan dengan fakta
tersebut. Sumber asli dalam bidang sejarah dibahagikan kepada dua jenis iaitu
sumber primer dan sumber sekunder.[22]sumber
primer merupakan sumber yang masih asli dan masih belum ditafsirkan lagi
termasuklah dokumen-dokumen awam, undang-undang dan sebagainya. Selain daripada
itu, artifak-artifak yang dijumpai dalam proses carigali juga tergolong dalam
sumber ini.
Menganalisis sumber secara kritis dan jujur merupakan
salah satu ciri yang perlu ada dalam menulis sejarah secara objektif. Sejarawan
perlu bersikap jujur terhadap sumber sejarah agar maklumat yang diperolehi
masih kekal. Sejarawan tidak boleh mengenepikan matlamat dan semangat untuk
kebenaran agar tidak berlakunya salah tafsir fakta. Oleh itu semasa melakukan
pentafsiran dan penerangan, sejarawan perlulah berfikiran terbuka iaitu dengan
berpandukan sumber semata-mata dan bukannya didasarkan oleh ideologi, motif
dalam diri, desakan-desakan, memenuhi permintaan seseorang dan sebagainya
sehingga memyebabkan penulisan itu berat sebelah dan juga tidak objektif.[23]
Dengan itu sejarawan tidak boleh mendiamkan diri apabila berlakunya kesalahan
dalam maklumat. Ini diusulkan oleh Barzun(1977) yang menyatakan seorang
penyelidik yang tidak mencatat apa yang
benar dengan penuh ketulusan hatinya, maka penyelidik itu menjadikan keputusan
sesuatu peritiwa yang direkodkan itu sebagai tidak sah.[24]
Bagi menganalisis sumber secara kritis terdapat dua cara iaitu kritikan luar
dan juga kritikan dalaman. Kritikan luaran ialah usaha untuk mengesahkan
ketulenan sesuatu sumber asli dari sifat luarannya iaitu yang lain dari yang
keterangan isi kandungan sumber tersebut. Manakala kritikan dalaman pula
tentang kemunasabahan keterangan atau perihal yang boleh dipercayai atau tidak
boleh dipercayai. Tujuan kritikan sumber dilakukan ialah untuk menentukan
keaslian sumber.[25] Selepas
dapat menentukan ketulenan sumber maka tafsiran maklumat akan dilakukan bagi
menghasilkan karya yang bersifat objektif.
Antara ciri-ciri dalam penulisan sejarah yang subjektif ialah sikap
sejarawan itu sendiri yang telah menanamkan sikap subjektif dalam dirinya.
Sikap subjektif ini sebenarnya telah wujud di dalam diri sejarawan itu sendiri
sejak awal-awal lagi. Hal ini jelas dalam menjawab sesuatu persoalan pasti
terdapat lebih daripada satu jawapan daripada ahli sejarawan. Menurut E.H.
Carr, misalnya menyatakan sudah menjadi tugas ahli sejarah untuk mencari semua
sebab-musabab yang mencetuskan sesuatu peristiwa dan mengaturnya dengan
hierarki yang munasabah agar ia dapat menjelaskan apa-apa yang sebenarnya yang
berlaku beliau menyatakan bahawa semasa susunan itu dilakukan, yang dianggap
sebab utama didahulukan dan dianggap
sebagai sebab sampingan dikemudiankan. Semasa penghuraian pula, faktor utama
itu dijelaskan dengan terperinci dengan faktor-faktor sampingan itu dikaitkan
juga.[26]
Maka, dengan memilih faktor utama dan faktor sampingan tersebut dan menyusunnya
mengikut kepentingan sudah pun menonjolkan sifat subjektif sejarawan tersebut
yang menyokong isinya sendiri sejak awal lagi. Begitu juga dalam menerangkan
pengertian sejarah, ahli sejarawan pastinya mempunyai pandangan yang berbeza
terhadap pengertian sejarah. Pengertian sejarah bagi mereka yang bersikap
objektif cenderung memilih pengertian sejarah sebagai kisah-kisah yang berlaku
pada masa lampau.Hal ini pula berbeza bagi sejarawan yang bersikap subjektif
menganggap sejarah sebagai sesuatu kajian atau penyelidikan yang dilakukan oleh
sejarawan. Sebenarnya dengan memilih salah satu antara dua takrif ini, maka
sejak awal-awal lagi sejarawan sudah menonjolkan subjektivitinya.
Ciri seterusnya dalam penulisan sejarah yang subjektif ialah motif dalam diri sejarawan yang
mempunyai hasrat ataupun tujuan tertentu dalam penulisannya. Sebagai contohnya, Abdullah Munsyi, cendekiawan Melayu
kurun ke-19 yang terbilang. Telah menulis sebuah rikwayat dirinya berjudul Hikayat Abdullah, kerana
ingin memenuhi permintaan seorang sahabat karibnya. Dalam karya sejarah
tradisional kita yang paling tersohor, iaitu Sulalatus Salatin yang telah
diperbaiki oleh Tun Seri Lanang pada T.H. 1021 untuk mendapat unsur-unsur yang
subjektif itu termuat dengan jelasnya. Misalnya, terdapat beberapa kisah yang
dengan jelas dimuatkan untuk menganggungkan raja memerintah itu. Salah satu
daripada contohnya ialah kisah Raja Cina, yang terkena sakit gatal seluruh
tubuh yang hanya boleh diubati dengan kaki Sultan Mansur Syah.
Setelah beberapa lamanya di jalan maka sampailah ke benua
Cina. Maka surat
dan air basuh kaki Raja Melaka itu pun diarak ke dalam. Tiadalah sempat Raja
Cina membaca surat itu lagi; air basuh kaki Sultan Mansur Syah itu disantap,
dimandi dan dibasuhkan muka baginda. Maka dengan sesaat itu juga penyakit kedal
tubuh baginda itu pun hilanglah. Maka Raja Cina pun sembuhlah , dan baginda
bersumpah tiada mahu disembah oleh segala anak cucu Raja Ujung Tanah datang
sekarang . Maka, titah Raja Cina, “Segala anak cucu kita jangan lagi
berkehendak disembah Raja Melaka datang kepada anak cucu Raja Melaka, kadar
muafakat berkasih-kasih jua.”[27]
Hal ini jelas yang menunjukkan penulis ingin mengagung-agungkan
kuasa Raja Melaka, iaitu Sultan Mansur Syah dalam penulisannya.
Di samping itu, ciri penulisan yang subjektif yang berikutnya adalah
terdapat sentimen memihak kepada sesuatu pihak dalam penulisan. Antara
sejarawannya ialah R.O. Winstedt, yang walaupun banyak menyelidik serta menulis
sama ada tentang kesusasteraan mahupun sejarah tanah air kita, tetapi beliau
lebih percaya kepada catatan orang Barat sendiri daripada bahan tempatan itu
sendiri.[28]
Beliau hanya menulis melalui tanggapan ataupun perasaannya sahaja. Begitu juga
dengan Frank Swettenham, beliau menulis tentang apa yang dianggapnya sebagai The Real Malay, kebanyakan dalam
penulisannya adalah berdasarkan pemerhatiannya sahaja. Selain daripada Frank
Swettenham, R. J. Wilkinson juga menunjukkan penulisan subjektif yang jelas di
dalam penulisannya. Beliau pernah mengatakan bahawa pertarungan di antara Hang
Tuah dengan Hang Jebat itu sedikit pun tidak menarik minat citarasa orang
Eropah. J. F. A Mc Nair juga merupakan salah seorang daripada orang Barat yang
menulis tentang sistem politik orang Melayu Tradisional, penulisannya adalah
lebih kepada tanggapannya sendiri daripada menggunakan atau merujuk kepada
masyarakat tempatan itu sendiri. Dapat disimpulkan bahawa terdapat sejarawan menulis
dengan berdasarkan anggapan peribadi mereka yerhadap sesuatu peristiwa.
Komited terhadap agama
dan ideologi tertentu juga merupakan salah satu daripada penulisan yang
subjektif. Akibat terlalu taksub dengan agama dan ideologi masing-masing telah
menyebabkan lahirnya pelbagai penulis yang subjektif. Ada di antara sejarawan yang mengambil
kesempatan dengan menjalankan dakwah dan menyebarkan ideologi tertentu. Dalam
pensejarahan Kristian umpamanya, tujuannya tidak lain adalah untuk menegakkan
kesucian ajaran Kristian.[29]
Masih terdapat juga sejarawan zaman moden yang berpegang teguh kepada
ajaran-ajaran moral Kristian. Oleh yang demikain, beliau menganggap
penyingkiran orang-orang Arab Palestin oleh Israel sama ganasnya dengan
pembunuhan enam juta Yahudi oleh golongon Nazi. Selain itu, karya-karya
sejarawan komunis pastinya lebih kepada model Marxis, ia megandungi propaganda
Marxisme dan polisi-polisi komunisme. Dengan ini dapat ditafsirkan bahawa
penulisan sejarah secara subjektif dipengaruhi atau berasaskan ideologi dan
juga agama. Ini kerana terdapat sejarawan menggunakan sejarah untuk menyebarkan
dakwah dan propaganda.
Bagi menulis sejarah
secara objektif, terdapat pelbagai halangan dan ini menyebabkan penulis
terpesong lalu karya yang dihasilkan bersifat subjektif. Antara halangan untuk
menulis sejarah secara objektif ialah sikap berat sebelah. Kegagalan sejarawan untuk memisahkan antara objek dan
subjek menyebabkan penulisan bersifat subjektif berlaku. Sejarawan perlu
mengabaikan fikiran dan perasaan sejarawan itu sendiri. Ini dapat dilihat dalam
penulisan Tuhfat An-Nafis yang bersifat berat sebelah. Ini kerana Raja Ali Haji
dan Raja Haji Ahmad lebih memihak kepada orang Bugis. Selain itu beliau juga
memperkecilkan Raja Kecik dari Siak. Kecenderungan Raja Ali Haji terhadap
semangat Bugis menyebabkan beliau lebih menggambarkan tentang kehandalan
pahlawan-pahlawan Bugis yang sememangnya handal dalam peperangan sehingga
mereka dapat memegang jawatan tinggi dalam pemerintahan kerajaan Johor.[30]
Walaupun Raja Ali Haji menyatakan tentang penentangan orang melayu yang
dipimpin oleh Raja Kecik dari Siak terhadap orang Bugis, namun beliau bersikap
berat sebelah dengan tidak menceritakan penentangan Sultan Sulaiman terhadap
Bugis. Dalam Tuhfat An-Nafis terdapat susunan tentang peperangan antara Raja
Kecik dengan opu-opu Raja Bugis.[31]
Jelas disini sikap untuk mengagung-agungkan orang yang mempunyai pangkat telah
menyebabkan penulisan sejarah bersifat berat sebelah.
Halangan yang kedua ialah
pemesongan kerana motif dalam diri. Jika dilihat sebab pemesongan ini berlaku
kerana motif tertentu seperti untuk mengekalkan kekuasaan dengan
memperkecil-kecilkan keadaan. Namun tidak semua penulis menonjolkan motif ini
dengan ketara dalam penulisannya. Penulis seperti Frank Swettenham, merupakan
penulis yang terkenal dengan beberapa kenyataan sehingga menimbulkan persoalan
di kalangan bangsanya sendiri dan juga kepada orang Melayu. Antara kenyataan
yang di keluarkan sehingga menimbulkan kontroversi ialah beliau mengatakan
orang melayu tidak mempunyai institusi politik dan secara semulajadinya orang
Eropah lebih pandai berbanding orang Melayu.[32]
Ini jelas tidak benar serta menunjukkan beliau menulis sejarah hanya
berdasarkan pemerhatian sahaja dan bukannya melalui penyelidikan terhadap
sumber sejarah. Selain beliau terdapat juga penulis sejarah lain seperti Harry
Ord yang menulis tentang keadaan Tanah Melayu selepas kejatuhan Kesultanan
Melayu Melaka. Beliau menceritakan bahawa pergolakkan yang berlaku di Tanah
Melayu telah menimbulkan simpati orang British sehingga mereka bertindak untuk
campur tangan di Tanah Melayu.
Selain itu terdapat
juga sejarawan yang mentafsir sumber
sesuka hati. Pengumpulan fakta merupakan langkah pertama dalam usaha
menghasilkan sejarah yang objektif. Jika langkah ini tidak dapat dijalankan
maka penulis tidak berjaya menghasilkan karya sejarah yang objektif. Tafsiran
atau interprestasi yang akan dikemukakan oleh ahli sejarah akan dibuat
berpandukan kepada fakta-fakta yang diperolehinya. Interprestasi yang dibuat
tanpa fakta yang mencukupi pasti akan ditolak sebagai kurang munasabah.
Sebaliknya bilangan fakta yang banyak tidak semestinya menjadikan sesuatu
tafsiran itu objektif.[33] Kekurangan fakta sejarah telah menyebabkan cuba membuat
spekulasi sendiri dan juga mengusulkan teori agar dapat mengukuhkan sesuatu
peristiwa. Ini dapat dilihat tentang tarikh pembukaan Melaka dan juga raja
pertama yang memerintah Negara berdaulat itu. Mengikut Sejarah Melayu raja pertama yang membuka melaka ialah
Iskandar Syah tetapi menurut sumber Cina pula mengatakan Parameswara ialah
orang yang membuka Melaka.[34]
Bagi tarikh pembukaan Melaka pula, tidak terdapat sumber asli yang membuktikan
tarikh tersebut. Mengikut R. O. Winstead, berdasarkan sumber daripada Gadinho
de Eredia ialah pada 1398. Manakala R. J Wilkinson menyatakan ia di buka pada
kurun ke13. Ini jelas menunjukkan kekurangan bukti menyebabkan pelbagai
tafsiran telah berlaku.
Halangan seterusnya yang
menghalang keobjektifan penulisan sejarah ialah tafsiran yang di pesongkan.
Terdapat sejarawan yang cuba
menyembunyikan fakta kebenaran dengan motif tersendiri. Menurut Ibn Khaldun
setiap sejarawan bersikap jujur pada diri sendiri dengan mengungkapkan perkara
yang sebenarnya berlaku ialah dengan memisahkan kebenaran daripada kesilapan
dengan membuat penyelidikan setiap fakta yang diterimanya.[35]
Hal ini penting, jika sejarah yang ditulis tanpa meihat kebenaran, maka sejarah
yang ditulis itu kurang bermutu. Tafsiran yang dipesongkan ini dapat dilihat
dalam penulisan sejarah mengenai dasar campur tangan kepada dasar tidak campur
tangan British di Tanah Melayu. Sebab campur tangan British di tanah melayu
terdapat dua iaitu keadaan huru-hara dahsyat yang berlaku di Tanah Melayu
sehingga menyebabkan pedagang Cina tidak dapat menjalankan perdagangannya.
Manakala sebab yang kedua pula seperti yang disuarakan oleh Frank Swettenham
iaitu akibat huru-hara itu menyebabakan orang Inggeris simpati dan kasihan dan
seterusnya mereka menghulurkan bantuan.[36]
Jika dilihat disini, tafsiran yang dipesongkan dapat dilihat apabila penulis
hanya memberi sebab bagi suatu peristiwa sejarah yang berlaku bagi sebelah
pihak sahaja. Mereka tidak menyatakan sebab yang berlaku di Eropah yang
mendorong perluasan kuasa di Asia Tenggara.
Kesimpulannya, penulisan sejarah
mestilah bersifat objektif. Ini adalah untuk membuktikan kesahihan dan
kewibawaan sesuatu fakta. Terdapat beberapa tokoh yang menulis sejarah secara
objektif iaitu John Locke, Auguste Comte dan Leopold Von Ranke. Pelbagai karya
telah ditulis oleh tokoh-tokoh ini secara objektif. Penulisan sejarah yang
objektif akan membiarkan dokumen bercakap dengan sendirinya. Ini bermakna para
sejarawan tidak memerlukan penjelasan untuk menulis sesuatu sejarah. Penulisan
sejarah yang objektif haruslah mempunyai ciri-ciri seperti tidak berat sebelah,
mengunakan sumber yang dikaji dengan menggunakan proses penyelidikan yang
sistematik, menggunakan sumber utama yang benar dan sumber dianalisis secara
kritis dan jujur. Dengan adanya ciri-ciri ini, penulisan sejarah dapat ditulis
secara objektif oleh sejarawan tanpa sebarang halangan. Antara halangan untuk
mencapai keobjektifan penulisan sejarah ialah sikap berat sebelah, mempunyai
motif dalam diri, mentafsir sesuka hati dan terdapat tafsiran yang dipesongkan.
Namun begitu, pendapat tokoh-tokoh sejarawan aliran objektif telah disangkal oleh tokoh-tokoh lain seperti
Charles A. Beard dan Carl L. Becker ini menyebabkan wujudnya penulisan sejarah
secara subjektif. Antara ciri-ciri penulisan sejarah secara subjektif ialah sikap
sejarawan itu sendiri, motif dalam diri, sentiment memihak dan komited terhadap
agama dan ideologi.
BIBLIOGRAFI
Abd. Rahman Hj. Abdullah, 1994. Pengantar Ilmu Sejarah. Kuala Lumpur :
Dewan Bahasa dan Pustaka.
Abd.
Rahman Hj. Abdullah, 2000. Wacana
Falsafah Sejarah Perspektif Barat dan TImur. Kuala Lumpur : Utusan Publication & Distributributors
Sdn. Bhd.
Abdul
Samad Ahmad, 2003. Sulalatus Salatin. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka.
Ahmad Thobie, 2001 Ibn Khaldun Muqaddimah. Jakarta
: Penerbit Pustaka Firdaus.
Anabalakan.
K, 1995. Isu-isu Pensejarahan(esei
penghargaan kepada Dr. R. Sutharalingam). Pulau Pinang: Penerbit Universiti
Sains Malaysia .
Arbai’yah
Mohd. Noor 2002, Ilmu Sejarah dan Pensejarahan.
Kuala Lumpur :
Dewan Bahasa dan Pustaka.
Bala. B,
2000. Penyelidikan dan Penulisan Sejarah.
Selangor: Pusat Pengajian Jarak Jauh, Universiti Kebangsaan Malaysia .
Carr E. H. (terjemahan oleh Abd Rahman Hj. Ismail),1988. Apakah Sejarah?
Kuala Lumpur :
Dewan Bahasa dan Pustaka.
Kamus
Dewan edisi ke-4,2005. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka.
Muhd.
Yusof Ibrahim,2000. Ilmu Sejarah Falsafah
Pengertian dan Kaedah. Kuala
Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka.
Raja
Haji Ahmad dan Raja Ali Haji(editor Virgina Matheson),1977. Tuhfat An-Nafis. Shah Alam: Penerbit
Fajar Bakti Sdn. Bhd.
Walsh
W.H. 1967. An Introduction to Philosophy
of History. London :
Hutchinson University Library London .
[1] Objektif mengikut Kamus Dewan ialah
kenyataan berasaskan kepada fakta yang sebenarnya dimana fakta tersebut tidak
dipengaruhi oleh perasaan dan prasangka diri sendiri. Kamus
Dewan edisi keempat, 2005. Kuala
Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. hlm.1092.
[2] Subjektif mengikut kamus dewan ialah fakta yang terbit berasaskan
pandangan orang atau pihak yang melihat atau menilai peristiwa tersebut. Kamus
Dewan edisi keempat, 2005. Kuala
Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. hlm. 1529.
[3] Abdul Rahman Haji Abdullah, 1994. Pengantar Ilmu Sejarah. Kuala
Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka, hlm. 106.
[4] K. Anbalakan (esei penghargaan kepada Dr.R Suntharalingam),
1995. Isu-isu Pensejarahan.Pulau
Pinang: Penerbit Universiti Sains Malaysia . hlm.44.
[5] Abdul Rahman Haji Abdullah, op.
cit, hlm. 106.
[6] Ibid, hlm. 108.
[7] K. Anbalakan, op. cit,hlm.45.
[8] Ibid, hlm.108.
[9] K. Anbalakan, loc. cit.
[10] Abdul Rahman Haji Abdullah, 2000. Wacana Falsafah Sejarah Perspektif Barat dan Timur .Kuala Lumpur :
Utusan Publications & Distributors Sdn.Bhd. hlm.11.
[11] K. Anabalakan, loc. cit.
[12] Abdul Rahman bin Haji Abdullah, op.
cit, hlm.162.
[13] Muhd. Yusof Ibrahim, 2000. Ilmu Sejarah Falsafah, Pengertian dan
Kaedah. Kuala Lumpur :
Dewan Bahasa dan Pustaka, hlm. 24.
[14] E.H. Carr (terjemahan oleh Ab. Rahman Haji Ismail), 1988. Apakah Sejarah?. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. hlm.
17.
[15] Ibid, hlm. 18.
[16] K. Anabalakan, op. cit,
hlm. 46.
[17] W. H. Walsh, 1967. An
Introduction to Philosophy of History. London : Hutchinson
Uniersity Library London .
hlm. 99-100.
[18] Muhd. Yusof Ibrahim, op. cit.
hlm.195.
[19] Ahmad Thobie, 2001. Ibn
Khaldun Muqaddimah. Jakarta :
Penerbit Pustaka Firdaus, hlm. 58.
[20] Belcher Bala, 2000,
Penyelidikan dan Penulisan Sejarah. Selangor: Pusat Pengajian Jarak Jauh
Universiti Kebangsaan Malaysia ,
hlm.48.
[21] Bilcher Bala, loc. cit.
[22] Ibid, hlm.64.
[23] Mohd. Yusof Ibrahim, loc. cit.
[24] Bilcher Bala , hlm. 35.
[25] Ibid, hlm. 66.
[26] E. H. Carr( terjemahan Ab. Rahman Haji Ismail), op. cit. hlm. 93-97.
[27] Abdul Samad bin Ahmad, 2003. Sulalatus
Salatin . Kuala Lumpur :
Dewan Bahasa dan Pustaka, hlm 128.
[28] Mohd. Yusof Ibrahim, op. cit.
hlm.233.
[29] Abdul Rahman Haji Abdullah, op.
cit. hlm. 109.
[30] Arba’iyah Mohd Noor, 2002. Ilmu
Sejarah dan Pensejarahan. Kuala
Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. hlm. 125.
[31] Raja Haji Ahmad dan Raja Ali Haji(editor Virgina Matheson),1997. Tuhfat An-Nafis, Shah Alam: Penerbit
Fajar Bakti Sdn. Bhd, hlm. 149-150.
[32] Mohd. Yusof Ibrahim, op. cit,
hlm. 204.
[33] K. Anabalakan, op. cit.
hlm. 47
[34] Mohd. Yusof Ibrahim, op. cit.
hlm. 207.
[35] Arbai’yah Mohd Nor, op. cit. hlm.194.
[36] Mohd. Yusof Ibrahim. op. cit.
hlm. 200-201
No comments:
Post a Comment